ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ

ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԵՎ ԵՆԹԱԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՆԵՐԻ

ՆԱԽԱՐԱՐ

«18» հուլիսի 2025 թ. ք. Երևան

N 14-Ն

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

Ղեկավարվելով «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 33-րդ և 34-րդ հոդվածների պահանջներով՝

Հրամայում եմ

1. Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի 2022 թվականի նոյեմբերի 10-ի «Բժշկական զննության արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի բնագավառի բժշկական սերտիֆիկատների հատկացման կարգը հաստատելու և Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր քաղաքացիական ավիացիայի գլխավոր վարչության պետի 2007 թվականի ապրիլի 25-ի N 65-Ն հրամանն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» N 19-Ն հրամանի հավելվածում կատարել հետևյալ փոփոխությունները և լրացումները.

1) 2-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«2. Սույն կարգը մշակված է «Միջազգային քաղաքացիական ավիացիայի մասին» կոնվենցիայի (այսուհետ` Չիկագոյի կոնվենցիա) N 1 հավելվածի, Քաղաքացիական ավիացիայի միջազգային կազմակերպության (այսուհետ՝ ԻԿԱՕ) դոկ 8984-ի, Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի 2022 թվականի փետրվարի 11-ի N 3-Ն (այսուհետ՝ N 3-Ն հրաման) և 2025 թվականի մարտի 24-ի N 10-Ն (այսուհետ՝ N 10-Ն հրաման) հրամանների պահանջների հիման վրա։ Սույն կարգը հակիրճ սահմանում է ընդհանուր դրույթները և ընթացակարգերը, որոշումների կայացումը` յուրաքանչյուր դեպքում համապատասխանեցնելով սույն կետում նշված փաստաթղթերի ցուցումներին:»․

2) 4-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«4. Ավիացիոն մասնագետների աշխատանքային և ուսումնական պիտանիության չափանիշների պահանջները համապատասխանաբար սահմանվում են Չիկագոյի կոնվենցիայի N 1 հավելվածով, ԻԿԱՕ-ի դոկ 8984 փաստաթղթով, ինչպես նաև N 3-Ն հրամանով և N 10-Ն հրամանով:».

3) 7-րդ կետի 4-րդ ենթակետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«4) Բորտուղեկցորդներին տրվում է N 3-Ն հրամանի հավելվածով (Annex IV, GM1 MED.c.030 (b)) սահմանված ձևի բժշկական սերտիֆիկատ:».

4) 8-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«8. Բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը, ներառյալ սովորական կամ հատուկ հետազոտությունները, հատկացման կամ վերականգնման դեպքում հաշվարկվում են բժշկական հետազոտությունը սկսելու օրվանից, իսկ երկարաձգման դեպքում` նախորդ բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետի լրանալու օրվանից: Բժշկական սերտիֆիկատի երկարաձգման նպատակով բժշկական զննման համար սերտիֆիկատ կրողը պետք է ավիացիոն բժշկական կենտրոն դիմի սերտիֆիկատի ժամկետի ավարտից առնվազն 45 օր առաջ: Բժշկական սերտիֆիկատների ժամկետները սահմանված են N 3-Ն հրամանով և N 10-Ն հրամանով:».

5) 9-րդ կետում «Փարտ-ԱՐԱ-ով (Part-ARA) սահմանված եզրակացության մեջ» բառերը փոխարինել «Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի ավիաբժշկական փորձագետի հաշվետվական ձևում» բառերով․

6) 11-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«11. Բժշկական սերտիֆիկատ ստացած ավիացիոն մասնագետը չպետք է շարունակի աշխատանքային գործունեությունը N 3-Ն հրամանով հաստատված հավելվածի PART-MED, MED.A.20 կետում թվարկված դեպքերում, մասնավորապես՝ եթե.

1) տեղյակ է իր անվտանգ աշխատանքային գործունեությանը սպառնացող առողջական պիտանելիության նվազեցման վերաբերյալ,

2) ընդունում է որոշակի դեղորայք, որը կարող է ազդել աշխատանքային գործունեության անվտանգությանը: Դեղորայքի խմբերի ցանկը սահմանված է 3-Ն հրամանի հավելվածի PART-MED, GM1 MED.A.020 կետով,

3) դեղորայքային, վիրահատական կամ այլ բուժում է ստանում, որը կարող է ազդել աշխատանքային գործունեության անվտանգությանը:».

7) 20-րդ կետում «Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի» բառերը փոխարինել «ԱԲՓ-ի» բառով․

8) 25-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«25. Ավիացիոն մասնագետների զննման ընթացքում կատարվում է բժշկական հետազոտություն` Ավիացիոն մասնագետի տարիքին, նախնական առողջական վիճակին և Բժշկական սերտիֆիկատի տեսակին` ԻԿԱՕ-ի դոկ 8984 փաստաթղթով, N 3-Ն հրամանի հավելվածի PART-MED և PART-CC մասերով և N 10-Ն հրամանի հավելվածի PART-ATCO-MED մասերով ներկայացվող պահանջների ծավալով:».

9) 27-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«27. Այն դեպքերում, երբ Ավիացիոն մասնագետի առողջական տվյալները լիովին չեն համապատասխանում սույն կարգի 2-րդ կետով նշված փաստաթղթերով սահմանված պահանջներին՝

1) սերտիֆիկատի տրամադրումը մերժվում է կամ

2) ԻԿԱՕ-ի դոկ 8984 փաստաթղթով, N 3-Ն հրամանով և N 10-Ն հրամանով սահմանված դեպքերում ավիացիոն մասնագետը 2 (երկու) աշխատանքային օրյա ժամկետում ուղեգրվում է Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետին՝ սահմանափակումներով սերտիֆիկատի տրամադրման վերաբերյալ որոշում կայացնելու նպատակով:».

10) 34-րդ կետի 1-ին ենթակետի «ժա» պարբերությունը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«ժա. հոգեբանական և հոգեբուժական գնահատում, ալկոհոլի և հոգեմետ նյութերի հետազոտություն մեզում,».

11) 35-րդ կետի 11-րդ ենթակետը «գնահատում» բառից հետո լրացնել «, ալկոհոլի և հոգեմետ նյութերի հետազոտություն» բառերը․

12) 37-րդ կետի 3-րդ ենթակետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«3) ավիաբժշկական զննումն իրականացվում է Կոմիտեի կողմից հավաստագրված ԱԲՓ-ի կողմից։».

13) 38-րդ կետի 1-ին ենթակետում՝

ա. «գ» պարբերության «․» կետադրական նշանը փոխարինել «,» կետադրական նշանով.

բ. «գ» պարբերությունից հետո լրացնել նոր՝ «դ» պարբերությամբ՝ հետևյալ բովանդակությամբ․

«դ. ալկոհոլի և հոգեմետ նյութերի հետազոտություն մեզում.».

14) 40-րդ կետի 1-ին ենթակետի «գ» պարբերությունը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

«գ. Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների համար տեղեկանքներ հոգենյարդաբանական և նարկոլոգիական դիսպանսերներից` հաշվառման մեջ չգտնվելու վերաբերյալ, օտարերկրյա քաղաքացիների համար ալկոհոլի և հոգեմետ նյութերի վերիֆիկացված լաբորատոր քննության տեղեկանք` տեղում վերցված մեզի նմուշի մեջ օփիոիդների, կանաբիոիդների, ամֆետամինի, մետամֆետամինի, կոկաինի, հալյուցինոգենների և բերզոդիազեպինի բացակայության վերաբերյալ,».

15) 43-րդ կետը «կենտրոնում» բառից հետո լրացնել «ավիացիոն մասնագետի աշխատանքային գործունեության ամբողջ ընթացքում և գործունեությունն ավարտելուց հետո 10 տարվա ընթացքում» բառերով.

16) 47-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«47. Բժշկական սերտիֆիկատի գործողությունը կասեցվում է կամ դադարեցվում է N 3-Ն հրամանի հավելվածի PART-MED, MED.A.046 կետով սահմանված կարգով, Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի հետ խորհրդատվության հիմքով՝ հավաստիանալով, որ պահպանված են N 3-Ն հրամանի հավելվածի PART-MED պահանջները։ Ավիացիոն մասնագետի բժշկական սերտիֆիկատը կասեցվում է, եթե.

1) Ավիացիոն մասնագետը տեղեկացրել է Ավիացիոն բժշկական կենտրոնին այլ բժշկական հաստատությունում մեկ ամսից ավել տևողությամբ վերականգնողական շրջան պահանջող հիվանդության կամ բժշկական միջամտության ենթարկվելու մասին.

2) չեն պահպանվել սույն կարգի 11-րդ և 12-րդ կետերով սահմանված դրույթները.

3) սույն կարգի 14-րդ և 15-րդ կետերով նախատեսված տեղեկացումները չեն իրականացվել մեկից ավել անգամ և կրում են շարունակական բնույթ:».

17) 48-րդ կետում «գործատուին» բառից հետո հանել «և Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետին» բառերը.

18) 50-րդ կետում՝

ա. 3-րդ ենթակետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«3) կեղծվել է բժշկական սերտիֆիկատը կամ կեղծ փաստեր են ներկայացվել.».

բ. 4-րդ ենթակետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ․

«4) նոր բժշկական զննման արդյունքներով հաստատվել է, որ ավիացիոն մասնագետը չի համապատասխանում ԻԿԱՕ-ի դոկ 8984 փաստաթղթով, N 3-Ն հրամանով և N 10-Ն հրամանով սահմանված պիտանիության պահանջներին.».

գ. լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ նոր՝ 5-րդ ենթակետ.

«5) Բժշկական սերտիֆիկատը կրող անձի դիմումի համաձայն:».

19) 51-րդ կետում «, ինչպես նաև դրա վերաբերյալ» բառերը փոխարինել «՝ ներկայացնելով որոշման հիմքերը։ Կասեցման կամ դադարեցման դեպքում Ավիացիոն բժշկական կենտրոնը» բառերով.

20) 54-րդ կետում «սահմանափակումներն են» բառը փոխարինել «սահմանափակումները ներկայացված են N 3-Ն հրամանի հավելվածի PART-MED մասում, մասնավորապես.».

21) 56-րդ կետում «` կիրառելիության ցուցումների դեպքում» բառերը փոխարինել «ներկայացված են N 10-Ն հրամանի հավելվածի PART-ATCO-MED մասում, մասնավորապես» բառերով.

22) Ձև 1-ը շարադրել նոր խմբագրությամբ՝ համաձայն հավելվածի.

2․ Սահմանել, որ մինչև սույն հրամանն ուժի մեջ մտնելը տրված վկայականները գործում են դրանցում նշված գործողության ժամկետում:

3. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:

Նախարար`   7/18/2025

Դ․ ԽՈՒԴԱԹՅԱՆ

Հավելված ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի 2025 թվականի հուլիսի 18-ի N 14-Ն հրամանի

«Ձև 1

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԱՎԻԱՑԻԱՅԻ ԿՈՄԻՏԵ   CIVIL AVIATION COMMITTEE OF THE REPUBLIC OF ARMENIA   Class 1/2/LAPL MEDICAL CERTIFICATE   ԴԱՍ 1/2/LAPL ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՍԵՐՏԻՖԻԿԱՏ   pertaining to a Part-FCL licence վերաբերում է թռիչքային անձնակազմին   Issued in accordance with Part-MED վկայականին, թողարկվել է համաձայն Փարտ-Մեդ   This medical certificate complies with ICAO standards, except for the LAPL medical certificate.   Այս բժշկական վկայականը համապատասխանում է ԻԿԱՕ-ի չափանիշներին, բացառությամբ LAPL վկայականի	Պահանջները/Requirements
Վկայականը թողարկող իրավասու մարմինը/Authority that issued or is to issue the pilot licence II Վկայականի դասը/ Class of medical Certificate  1  2  LAPL III Սերտիֆիկատի համարը/ Certificate number IV Վկայականը կրող անձի ազգանուն, անուն/Last and first name of holder XIV Ծննդյան ամսաթիվը (օր/ամիս/տարի)/ Date of birth: (dd/mm/yyyy) VI Ազգությունը/Nationality VII Վկայական կրող անձի ստորագրությունը/Signature of holder	XIII Սահմանափակումներ/Limitations Կոդ/Code Նկարագրություն/Description X Թողարկման ամսաթիվ (օր/ամիս/տարի)/ Date of issue: (dd/mm/yyyy) Թողարկող ԱԲՓ/ԱԲՊՓ ստորագրությունը Signature of issuing AME/medical assessor /(GMP): XI Կնիք/Stamp:
2	3

IX Սույն վկայականի գործողության ժամկետը/ Expiry date of this certificate Class 1 single pilot commercial operations carrying passengers (dd/mm/yyyy) Class 1 (dd/mm/yyyy) Class 2 (dd/mm/yyyy) LAPL (dd/mm/yyyy) X Բժշկական զննման ամսաթիվը (օր/ամիս/տարի) /Examination date: (dd/mm/yyyy) XI Վերջին և հաջորդ ԷՍԳ ամսաթիվը/ Date of last and next electrocardiogram XII Վերջին և հաջորդ աուդիոգրամմայի ամսաթիվը/ Date of last and next audiogram XIIa Վերջին և հաջորդ ակնաբուժական հետազոտության ամսաթիվը/ Date of last and next opthalmological examination MED.A.020 Decrease in medical fitness (a) Licence holders shall not exercise the privileges of their licence and related ratings or certificates at any time when they: (1) are aware of any decrease in their medical fitness that might render them unable to safely exercise those privileges; (2) take or use any prescribed or non-prescribed medication that is likely to interfere with the safe exercise of the privileges of the applicable licence; or (3) receive any medical, surgical or other treatment that is likely to interfere with flight safety. (b) In addition, licence holders shall, without undue delay, seek aero-medical advice when they: (1) have undergone a surgical operation or invasive procedure; (2) have commenced the regular use of any medication; (3) have suffered any significant personal injury involving incapacity to function as a member of the flight crew; (4) have been suffering from any significant illness involving incapacity to function as a member of the flight crew; (5) are pregnant; (6) have been admitted to hospital or medical clinic; or (7) first require correcting lenses. 4

»: