«Վավերացնում եմ»
Հայաստանի Հանրապետության
Նախագահ Ռ. Քոչարյան
14 հունիսի 2003 թ.

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

8 մայիսի 2003 թվականի N 685-Ն

ՋՐԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐԸ ՈՌՈԳՄԱՆ, ԱՐՈՏԱՎԱՅՐԵՐԻ ՋՐԱՐԲԻԱՑՄԱՆ, ՀՈՂԵՐԻ ԼՎԱՑՄԱՆ ՈՒ ԱՂԱԶԵՐԾՄԱՆ ԵՎ ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԱՅԼ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐՈՎ ՕԳՏԱԳՈՐԾԵԼՈՒ ԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հայաստանի Հանրապետության ջրային օրենսգրքի 121-րդ հոդվածի 5-րդ մասի 29-րդ կետին համապատասխան՝ Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Հաստատել ջրային համակարգերը ոռոգման, արոտավայրերի ջրարբիացման, հողերի լվացման ու աղազերծման և գյուղատնտեսական այլ նպատակներով օգտագործելու կարգը` համաձայն հավելվածի:

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:

Կ Ա Ր Գ

ՋՐԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐԸ ՈՌՈԳՄԱՆ, ԱՐՈՏԱՎԱՅՐԵՐԻ ՋՐԱՐԲԻԱՑՄԱՆ, ՀՈՂԵՐԻ ԼՎԱՑՄԱՆ ՈՒ ԱՂԱԶԵՐԾՄԱՆ ԵՎ ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԱՅԼ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐՈՎ ՕԳՏԱԳՈՐԾԵԼՈՒ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն կարգով սահմանվում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ջրային համակարգերը ոռոգման, արոտավայրերի ջրարբիացման, հողերի լվացման ու աղազերծման և գյուղատնտեսական այլ նպատակներով օգտագործելու կարգը:

2. Սույն կարգում օգտագործվող հասկացություններն ունեն հետևյալ իմաստները՝

ջրարբիացում` ջրազուրկ, սակավաջուր արոտավայրերում մարդկանց և անասուններին խմելու, կենցաղային և տնտեսական նպատակներով ջրամատակարարում.

լվացում` ավելորդ աղերի լուծման և աղային լուծույթի հետագա հեռացման գործընթաց.

ջրարբիացման համակարգ` գյուղատնտեսական օգտագործման նպատակով (տնտեսական, կենցաղային, արտադրական և այլ նպատակով) ջուրը ջրաղբյուրներից մինչև սպառման տեղերը (անասնապահական ֆերմա, արոտավայրերում տեղաբաշխված անասունների ջրելակետեր և այլն) տեղափոխելու, հասցնելու և բաշխելու համար նախատեսված ջրային համակարգ.

դրենաժային համակարգ` գրունտային ջրերի մակարդակն իջեցնող և դրանց հեռացման համար անցկացվող բաց ջրանցքների, փակ ցամաքեցուցիչների, չորացման հորերի և համապատասխան կառուցվածքների համակարգ.

ջրելակետ (ջրելատեղ)` արոտավայրերում կենդանիները ջրելու (խմելու) համար կահավորված հատուկ կետ (տաշտակներ, ջրման հրապարակ).

ջրելակետի ջրման շառավիղ` արոտավայրերում առանձին տեղամասերի սահմանային գծից ջրելակետերի տեղադրման հեռավորություն, որը որոշվում է կենդանիների յուրաքանչյուր տեսակի համար սահմանված մեծությունից (ջրման շառավղի նորմա).

ջրարբիացված արոտավայր` ջրարբիացված է համարվում արոտավայրի այն տեղամասը (տարածքը), որն ընդգրկված է տեխնիկական նորմերի պահանջներին համապատասխան կահավորված ջրելակետի ջրման շառավղում և որտեղ ապահովված է տվյալ տեղամասից օգտվող կենդանիների կազմի ու թվի ջրի սպառման նորմաներով հաշվարկված ջրի օրական, ժամային քանակը.

ջրի սպառման նորմա` 1 օրվա ընթացքում օգտագործելու համար նախատեսված ջրի քանակ:

II. ՋՐԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐԸ ՈՌՈԳՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՈՎ ՕԳՏԱԳՈՐԾԵԼԸ

3. Ջրային համակարգերը ոռոգման նպատակով օգտագործելու դեպքում կիրառելի է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2002 թվականի դեկտեմբերի 26-ի N 2121-Ն որոշմամբ հաստատված՝ ոռոգման ջրի մատակարարման և օգտագործման կանոններով սահմանված կարգը և ջրային համակարգերի օգտագործման թույլտվությունների պայմանները (ՀՀ ջրային օրենսգիրք):

III. ՋՐԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐՆ ԱՐՈՏԱՎԱՅՐԵՐԻ ՋՐԱՐԲԻԱՑՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՈՎ ՕԳՏԱԳՈՐԾԵԼԸ

4. Արոտավայրերի ջրարբիացման նպատակով ջրամատակարարումը ջրօգտագործողներին (ջրօգտագործողների ընկերություններ (ՋԸ), ջրօգտագործողների ընկերությունների միություններ (ՋՄ), անհատ ջուր սպառողներ (անասնատերեր) իրականացվում է ջրարբիացման համակարգերը շահագործող, սահմանված կարգով թույլտվություն ստացած իրավաբանական կամ ֆիզիկական անձանց (ջրարբիացման համակարգերը շահագործող անձ) կողմից՝ պայմանագրային հիմունքներով, ոռոգման ջրի մատակարարման և օգտագործման կանոններով սահմանված կարգով:

5. Արոտավայրերի ջրարբիացման նպատակով ջրի կարգավորվող սակագնի ձևավորումն ու սահմանումը կատարվում է Հայաստանի Հանրապետության ջրային օրենսգրքի 79-րդ հոդվածի սկզբունքներով: Սակագինը հիմնավորող հաշվարկներն ու առաջարկությունները կարգավորող հանձնաժողովի քննարկմանն ու հաստատմանն է ներկայացնում ջրարբիացման համակարգերը շահագործող անձը:

6. Ջրօգտագործման պլանավորման նպատակով ջրօգտագործողը՝

ա) ջուր սպառողների (անասնատերեր) կողմից ստացված հայտերի հիման վրա կազմում է ջրային համակարգերից ջրարբիացման նպատակով սպառիչների հաշվառման մատյանը (այսուհետ` մատյան) (N 1՝ ջբ ձևը կցվում է) և ճշտում այն արոտային շրջանն սկսվելուց 30 օր առաջ, իսկ ամբողջ տարվա ընթացքում աշխատող օբյեկտների համար՝ մինչև հունվարի 1-ը: Ջրօգրագործողների ընկերությունների և ջրօգտագործողների ընկերությունների միությունների անդամները հայտով ներկայացնում են անասնագլխաքանակը՝ ըստ կենդանիների տեսակների, նշում ջրարբիացված արոտային շրջանի (տարածքի) անվանումը, տեղը (հանդամասը), որտեղ պահվելու են անասունները՝ ներառյալ մերձհամայնքային տարածքներում պահվող անասնագլխաքանակը.

բ) ստուգում է ստացված հայտերի տվյալները (համեմատում է գյուղապետարանի հաշվառման տվյալների հետ) և ստացված ջրի դիմաց պարտադիր վճարման համար ջուր սպառողի գրավոր երաշխիքի առկայության դեպքում հայտը համարվում է ընդունված: Անհամապատասխանության դեպքում հայտում նշված տվյալները ենթակա են ճշտման.

գ) ճշտված մատյանի մեկ օրինակը հանձնում է տեղական ինքնակառավարման մարմնին՝ արոտային շրջանում արոտավայրի օգտագործման ցուցակներում և հայտերում արտացոլված անասնագլխաքանակի համապատասխանությունը պարբերաբար ստուգելու, անհրաժեշտության դեպքում համապատասխան ճշտումներ կատարելու համար.

դ) մատյանների հիման վրա կազմում է ջուր սպառողների վերաբերյալ տեղեկանքը (N 2` ջբ ձևը կցվում է).

ե) հաշվարկում է արոտավայրերի ջրարբիացման և դրա հետ կապված այլ կարիքների համար ջրի պահանջարկը.

զ) ջրի պահանջարկի հաշվարկները ջրամատակարար կազմակերպության հետ համաձայնեցնելուց հետո կազմում է ջրարբիացման և ջրօգտագործման ներտնտեսային պլան-ժամանակացույցերը (NN 3՝ ջբ և 4՝ ջբ ձևերը կցվում են)` ըստ ջրարբիացված արոտավայրերի, ջրարբիացման համակարգերի ու հանդամասերի (ջրելակետերի), և ջուր սպառողների վերաբերյալ տեղեկանքի հետ միասին ներկայացնում ջրամատակարարի համաձայնեցմանը:

7. Համաձայնեցված ջրօգտագործման պլանների հիման վրա ջրօգտագործողը ջրամատակարարի հետ կնքում է տվյալ ջրարբիացման համակարգից ջրի մատակարարման-օգտագործման պայմանագիր՝ ջրարբիացված արոտավայրերի համար՝ ոչ ուշ, քան արոտային շրջանն սկսվելուց 15 օր առաջ, իսկ ամբողջ տարվա ընթացքում աշխատող օբյեկտների համար՝ մինչև ընթացիկ տարվա հունվարի 15-ը:

8. Համաձայնեցված ջրօգտագործման պլանների հիման վրա ջրօգտագործողը ջրարբիացման ջրի մատակարարման հայտ ներկայացրած ընկերության անդամ ջուր սպառողների (անասնատերերի) հետ կնքում է ջրի մատակարարման-ստացման անհատական պայմանագրեր՝ ջրարբիացված արոտավայրերի համար՝ արոտային շրջանն սկսվելուց 15 օր առաջ, իսկ ամբողջ տարվա ընթացքում աշխատող օբյեկտների համար` մինչև ընթացիկ տարվա հունվարի 15-ը:

9. Տարվա ընթացքում անասնագլխաքանակի փոփոխության դեպքում ջուր սպառողները դրա մասին գրավոր հայտնում են սպասարկող ջրօգտագործողին՝ ջրի և վճարման տվյալների համապատասխան ճշտումներ կատարելու համար: Ջրօգտագործողը դրա հիման վրա կատարում է ճշտում և տեղի ունեցած փոփոխության մասին գրավոր ներկայացնում ջրամատակարարին՝ կնքված պայմանագրերում փոփոխություն կատարելու համար:

10. Արոտավայրերի ջրարբիացման համակարգերով իրականացվող ջրառի, ջրօգտագործողներին (ՋԸ, ՋՄ) մատակարարվող ջրի հաշվառումը, ջրաչափությունն ու հաշվետվությունները կազմում ու ներկայացում է ջրարբիացման համակարգերը շահագործող անձը` ջրամատակարարը, իսկ ջրամատակարարից ստացվող ջրի և սպառողներին մատակարարված ջրի հաշվառումը, ջրաչափությունն ու հաշվետվությունները՝ ջրօգտագործողը:

11. Ջրամատակարար-ջրօգտագործող փոխհարաբերություններում ջրի չափումն ու հանձնում-ընդունումը կատարվում է սպասարկման գոտու սահմանազատման (ջրտուքի) կետերում, որոնք նշվում են պայմանագրի համապատասխան կետում, իսկ ջրօգտագործող (ՋՄ, ՋԸ)-ջուր սպառող հարաբերությունների համար ջրտուքի կետ է հանդիսանում ջրելակետում ջրի մուտքի ջրաչափման կետը, որի համար ջրօգտագործողը վարում է ամենամսյա գրանցման մատյան:

IV. ՋՐԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐԸ ՀՈՂԵՐԻ ԼՎԱՑՄԱՆ ՈՒ ԱՂԱԶԵՐԾՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐՈՎ ՕԳՏԱԳՈՐԾԵԼԸ

12. Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության փորձաքննություն անցած և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից հաստատված՝ աղակալված հողերի լվացման ու աղազերծման ծրագրերին համապատասխան կազմվում և հաստատվում է միջոցառումների իրականացման ժամանակացույց՝ ըստ համայնքների ու մարզերի:

13. Ջրօգտագործողները (ՋԸ, ՋՄ) աղակալված հողերի աղազերծման-լվացման, ինչպես նաև առաջին 3 տարում դրանց գյուղատնտեսական իրացման համար, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից հաստատված՝ աղակալված հողերի աղազերծման ու լվացման ծրագրին համապատասխան, կազմում են աղազերծման-լվացման տեխնոլոգիական քարտերով հիմնավորված, լվացման նորմաներով հաշվարկված ամենամյա ջրօգտագործման պլան-ժամանակացույցերը և ներկայացնում համապատասխան ջրամատակարարի համաձայնեցմանը:

14. Ջրօգտագործողները գյուղատնտեսական շրջանառության մեջ գտնվող (գյուղատնտեսական իրացման 4-րդ տարվանից սկսած) աղազերծված հողերի ոռոգման-լվացման (լվացման նպատակով ոռոգման բարձր նորմաներով ոռոգում) համար հողերի մելիորատիվ վիճակի մոնիտորինգի (աղային հանույթի) տվյալներով և ոռոգման-լվացման նորմաներով կազմում են ամենամյա ջրօգտագործման պլան-ժամանակացույցերը և ներկայացնում համապատասխան ջրամատակարարի համաձայնեցմանը:

15. Հողերի աղազերծման-լվացման և ոռոգման-լվացման նպատակով ամենամյա ջրօգտագործման պլան-ժամանակացույցերը կազմվում են երկու փուլով՝ վաղ աշնանը (նախնական) և վաղ գարնանը (ճշտված)՝ ջրման շրջանն սկսվելուց 20 օր առաջ:

16. Ջրամատակարար կազմակերպությունները ջրօգտագործողներից ստացված ջրօգտագործման պլան-ժամանակացույցերի հիման վրա կազմում են ամփոփ ջրամատակարարման և ջրառի իրականացման համակարգային պլան-ժամանակացույցեր և դրանք ներկայացնում ջրային համակարգերի կառավարման ու ջրային ռեսուրսների կառավարման և պահպանության մարմինների համաձայնեցմանը:

17. Ջրօգտագործողները ջրամատակարար կազմակերպությունների և ընկերության անդամ ջուր սպառողների հետ, համաձայնեցված պլան-ժամանակացույցերին համապատասխան, կնքում են ոռոգման ջրի մատակարարման պայմանագրեր (առանց վճարման պարտավորության):

18. Ջրային համակարգերով հողերի աղազերծման-լվացման և ոռոգման-լվացման նպատակով ջուրը մատակարարվում և ջրային համակարգով ջրաղբյուրից ջրառ է իրականացվում տվյալ ջրային համակարգին տրված ջրօգտագործման թույլտվության, ջրի և հեռացվող կեղտաջրերում պարունակվող վնասակար նյութերի թույլատրելի սահմանային արտահոսքի չափաքանակների (լիմիտի) սահմաններում:

19. Ջրային համակարգերից նոր հողերի իրացման և առաջին 3 տարվա ընթացքում գյուղատնտեսական իրացման հետ կապված աղազերծման-լվացման նպատակով մատակարարված ջրի ամբողջ ծավալի, իսկ նախկինում աղազերծված (3 տարվանից ավելի օգտագործվող) հողերի ոռոգման-լվացման նպատակով մատակարարված ջրի ծավալից ջրման-լվացման և ջրման նորմաների տարբերությամբ հաշվարկված ջրի ծավալի դիմաց ջրօգտագործողը ջրամատակարարին չի վճարում (համաձայն Հայաստանի Հանրապետության ջրային օրենսգրքի 26-րդ հոդվածի՝ այդ նպատակով ջուրը մատակարարվում է անվճար):

20. Ջրամատակարարը ջրային համակարգերով հողերի աղազերծման-լվացման և ոռոգման-լվացման նպատակով իրականացրած ջրառի ծավալի համար ազատվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1998 թվականի դեկտեմբերի 30-ի N 864 որոշմամբ սահմանված՝ ոռոգման նպատակով մակերևութային (բացառությամբ Սևանա լճի) ջրօգտագործման վճարից:

21. Ջրային համակարգերով հողերի աղազերծման-լվացման և ոռոգման-լվացման նպատակներով ջրի մատակարարումը, հաշվառումը, հաշվետվությունը, ջրաչափությունն ու ջրի հանձնում-ընդունումն իրականացվում է ոռոգման ջրի մատակարարման և օգտագործման կանոններով սահմանված կարգով:

V. ՋՐԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐԸ ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԱՅԼ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐՈՎ ՕԳՏԱԳՈՐԾԵԼԸ

22. Ջրային համակարգերը գյուղատնտեսական այլ նպատակներով օգտագործվում են պայմանագրային հիմունքներով՝ սահմանված կարգերին համապատասխան:

Ձև 1` ջբ

Մ Ա Տ Յ Ա Ն

ջրային համակարգերից ջրարբիացման նպատակով սպառիչների հաշվառման

Ձև 2` ջբ

Տ Ե Ղ Ե Կ Ա Ն Ք

ջրային համակարգերից ջրարբիացման նպատակով ջուր սպառողների վերաբերյալ

Ձև 3` ջբ

ՋՐԱՐԲԻԱՑՄԱՆ ՊԼԱՆ-ԺԱՄԱՆԱԿԱՑՈՒՅՑ

ներտնտեսային (ներհամայնքային) նշանակության ցանցի ջրօգտագործման

(ջրտուքը ջրի սպառման կետում)

Ձև 4` ջբ

ՋՐՕԳՏԱԳՈՐԾՄԱՆ ՊԼԱՆ-ԺԱՄԱՆԱԿԱՑՈՒՅՑ

ներտնտեսային (ներհամայնքային) նշանակության ցանցի ջրօգտագործման

(ջրառը ներտնտեսային բաժանարարի, ցանցի գլխամասում` ջրտուքի կետում)