Համարը |
N 65 |
Տեսակը |
Հիմնական |
Տիպը |
Որոշում |
Կարգավիճակը |
Գործում է |
Սկզբնաղբյուրը |
ՀՀՊՏ 2002.02.18/8(183) Հոդ.116 |
Ընդունման վայրը |
Երևան |
Ընդունող մարմինը |
ՀՀ կառավարություն |
Ընդունման ամսաթիվը |
24.01.2002 |
Ստորագրող մարմինը |
ՀՀ վարչապետ |
Ստորագրման ամսաթիվը |
24.01.2002 |
Վավերացնող մարմինը |
ՀՀ Նախագահ |
Վավերացման ամսաթիվը |
24.01.2002 |
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվը |
24.01.2002 |
Ուժը կորցնելու ամսաթիվը |
|
|
|
|
|
ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՈՒՄԸ ՀՀ ԱՐԱՐԱՏԻ ՄԱՐԶԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԱՆՇԱՐԺ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱԿԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ |
|
|
«Վավերացնում եմ» Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Ռ. Քոչարյան 24 հունվարի 2002 թ.
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ
24 հունվարի 2002 թվականի N 65
քաղ. Երևան
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐԱՐԱՏԻ ՄԱՐԶԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԱՆՇԱՐԺ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱԿԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
«Պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ու պատմական միջավայրի պահպանության և օգտագործման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 13-րդ հոդվածին համապատասխան` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.
1. Հաստատել Հայաստանի Հանրապետության Արարատի մարզի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցուցակը (կցվում է):
2. Հայաստանի Հանրապետության պատմության և մշակույթի հուշարձանների պահպանության վարչությանը` եռամսյա ժամկետում ապահովել Հայաստանի Հանրապետության Արարատի մարզի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցուցակի պաշտոնական հրապարակումը:
3. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայկական ՍՍՀ Մինիստրների խորհրդի 1983 թվականի հուլիսի 4-ի «Հայկական ՍՍՀ տարածքում պետական պահպանության տակ վերցված պատմության և կուլտուրայի հուշարձանների և նրանց պահպանական գոտիների ցուցակների հաստատման մասին» N 377 որոշման 1-ին կետը` նախկին Արարատի, Արտաշատի ու Մասիսի շրջանների պատմության և կուլտուրայի հուշարձանների ցուցակի մասով:
4. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում 2002 թվականի հունվարի 24-ից:
Հայաստանի Հանրապետության
վարչապետ |
Ա. Մարգարյան |
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՀԵՏԱԶՈՏՄԱՆ ԳԻՏԱԱՐՏԱԴՐԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԱՆՇԱՐԺ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱԿ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐԱՐԱՏԻ ՄԱՐԶ
ԵՐԵՎԱՆ - 2002
|
Հաստատված է
ՀՀ կառավարության 2002 թվականի
հունվարի 24-ի N 65 որոշմամբ |
ՊԵՏԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱԿ
Հայաստանի Հանրապետության պատմության ԵՎ մշակույթի անշարժ հուշարձանների
3. Արարատի մարզ*
3.1. Արտաշատ քաղաք
Հուշարձանի համարը |
Հուշարձանի ենթահամարը (ենթահամարները) |
Հուշարձանախումբը, հուշարձանը |
Ժամկետը |
Տեղը բնակավայրի նկատմամբ, հասցեն |
Նշանակությունը` հանրապետական/ տեղական |
Ծանո- թագրու- թյուն |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1948 թ. |
Շահումյան փող. 28 |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1968 թ. |
քաղաքի մեջ (ք. մ.) |
Տ |
|
3.2. Արարատ քաղաք
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
մթա 2-1 հզմ |
1 կմ հս |
Տ |
ձգվող ժայռոտ բլրաշղթայի վրա |
2. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐ ՍԵՐՈԲԻ |
1992 թ. |
ք. մ. |
Տ |
քանդ.` Ի. Գրիգորյան |
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1985 թ. |
ք. մ. |
Տ |
քանդ.` Ս. Մեհրաբյան Ճարտ-ներ` Ս. Դերձյան Օ. Բերբերյան Լ. Խաչատրյան |
__________________
* Հուշարձանների պետական ցուցակը կազմելիս հիմք է ընդունվել «Հայաստանի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կառուցվածքը` մարզի և բնակավայրերի նույն համարակալմամբ:
3.4. Վեդի քաղաք
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
8-13 դդ. |
1 կմ հս-աե |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
2 կմ հս-ամ |
Տ |
|
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1977 թ. |
ք. մ. |
Տ |
ճարտ.` Պ. Սեդրակյան |
4. |
|
|
|
ՔԱՂԱՔԻ ՄՈՒՏՔ. ՎԵԴԻ ՔԱՂԱՔԻ ՄՈՒՏՔԸ |
|
Երևան-Վեդի խճուղու աջ կողմում |
Տ |
ճարտ.` Պ. Սեդրակյան |
3.5. Աբովյան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1948 թ. |
գյուղի մեջ (գ. մ.) |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ ԹՈՒԽ ՄԱՆՈՒԿ |
19 դ. |
Մովսես Խորենացու փող. 18 |
Տ |
վրկռ.` 1970 թ., բնակելի տան բակում |
3.7. Ազատավան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
հվ-ամ եզրին |
Տ |
գործող գերեզմանոցի կնտ. հատվածում |
3.8. Այգավան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ ԱՅԳԱՎԱՆ |
մթա 3 հզմ |
հս-ամ եզրին |
Հ |
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԿԱՐԱԿՈՅՈՒՆ» |
9-17 դդ. |
32 կմ աե |
|
նախկին Արարատի շրջանում, Վեդի գետի վերնագավառում լեռնալանջի վրա, լքվել է 1945-1952 թթ.` բնակավայրերի խոշորացման հետևանքով |
|
2.1. |
|
|
աղբյուր |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հս մասում վրկռ.` 19 դ. |
|
2.2. |
|
|
գերեզմանոց |
9-16 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի աե եզրին, գյուղատեղիի մեծ գերեզմանոցն է |
|
|
2.2.1. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.2. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.3. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
եզրամասերում փոքր կոտրվածքներով |
|
|
2.2.4. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.5. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.6. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.7. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.8. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.9. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.10. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
2.2.11. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.12. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ` հողմահարված |
|
|
2.2.13. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
թեքված դիրքով, հողմնահարված |
|
|
2.2.14. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
տեղահանված, վերնամասը ջարդված |
|
|
2.2.15. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.16. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
մասամբ հողմնահարված |
|
|
2.2.17. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
տեղահանված, ստորին մասը հողմնահարված |
|
|
2.2.18. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
տեղահանված, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.2.19. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
տեղահանված, եզրամասերը կոտրված, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.2.20. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, հողմնահարված |
|
|
2.2.21. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
2.2.22. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, հողմնահարված |
|
|
2.2.23. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, մամռակալած |
|
|
2.2.24. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, թեթևակի հողմնահարված |
|
|
2.2.25. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, թեթևակի մամռակալած |
|
|
2.2.26. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
հողմնահարված |
|
|
2.2.27. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, վերնամասը կոտրված |
|
|
2.2.28. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված |
|
|
2.2.29. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, հողմնահարված |
|
|
2.2.30. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.2.31. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, հողմնահարված |
|
|
2.2.32. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, հողմնահարված |
|
|
2.2.33. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, ստորին մասը կոտրված, մասամբ` հողմնահարված |
|
|
2.2.34. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, եզրամասերը կոտրված, մասամբ` հողմնահարված |
|
|
2.2.35. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.2.36. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
|
2.2.37. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
թեք դիրքով |
|
|
2.2.38. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
թեք դիրքով |
|
|
2.2.39. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.2.40. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, ստորին ձախ մասը կոտրված |
|
|
2.2.41. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.2.42. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված |
|
|
2.2.43. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, ընկած կողքի |
|
|
2.2.44. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
2.2.45. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, մամռակալած |
|
|
2.2.46. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված |
|
|
2.2.47. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
2.2.48. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
2.2.49. |
|
խաչքար Խոցադեղի |
1205 թ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ խրված հողի մեջ |
|
|
2.2.50. |
|
խաչքար Հայկի և Գազանի |
1213 թ. |
|
|
տեղահանված, հողմնահարված |
|
|
2.2.51. |
|
խաչքար Դելումի |
1233 թ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
2.2.52. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
2.2.53. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
տեղահանված, 1980-ական թթ. կանգնեցվել է հողի մեջ, քիվը` վնասված |
|
|
2.2.54. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
տեղահանված, հողմնահարված |
|
|
2.2.55. |
|
տապանաքար |
14-15 դդ. |
|
|
հողմնահարված |
|
2.3. |
|
|
գերեզմանոց |
11-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ մասում, ավերված |
|
|
2.3.1. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
հողմնահարված |
|
|
2.3.2. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ` հողմնահարված |
|
2.4. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի աե մասում |
|
2.5. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի աե մասում, ավերակ ջրաղացի մոտ |
|
2.6. |
|
|
խաչքար Մարգարի |
14 դ. |
|
|
գյուղատեղիի կնտ-ում |
|
2.7. |
|
|
խաչքար Խաչատուր եպիսկոպոսի |
1525 թ. |
|
|
գյուղատեղիի ամ եզրին, ձորակի ձախ կողմում |
|
2.8. |
|
|
խաչքար` նվիրված գյուղի նորոգմանը |
1551 թ. |
|
|
գյուղատեղիի կնտ-ում, կազմող` Խաչատուր |
|
2.9. |
|
|
տապանաքար |
16 դ. |
|
|
գյուղատեղիի կնտ-ում |
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
հս եզրին |
Տ |
|
4. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
18-19 դդ. |
կնտ |
Տ |
կիսավեր |
3.9. Այգեզարդ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
հս-աե եզրին |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1950 թ. |
գ. մ. |
Տ |
ճարտ.` Յու. Թամանյան |
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1985 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
4. |
|
|
|
ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՏՈՒՆ |
1932 թ., 1952 թ. |
գ. մ. |
Տ |
ճարտ.` Գ. Թամանյան |
3.11. Այգեստան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 վրջ-20 դ. սկզբ |
աե մասում |
Տ |
|
|
1.1. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
1.2. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
1.3. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
19 դ. |
Հ. Շիրազի փող. |
Տ |
ներկայումս հին հիմքերի վրա կառուցվում է նոր եկեղեցի |
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1965 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3.12. Այնթափ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1973 թ. |
գ. մ. |
Տ |
ճարտ.` Գ. Ղամբարյան |
3.13. Ավշար գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
մթա 2-1 հզմ |
5 կմ հս |
Հ |
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-16 դդ. |
4 կմ հս |
Տ |
|
|
2.1. |
|
|
եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
Տ |
ժայռափոր |
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՂԲՈՒԼԱՂ» |
12-17 դդ., 19-20 դդ. |
29 կմ աե |
|
Վեդի գետի ակունքների շրջանում |
|
3.1. |
|
|
գերեզմանոց |
12-17 դդ. |
|
|
|
|
|
3.1.1. |
|
խաչքար |
1274 թ. |
|
|
|
|
|
3.1.2. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
|
|
|
3.1.3. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
|
4. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ ՀԱՅՐԵՆԻՔԻ ՆԱՀԱՏԱԿՆԵՐԻՆ |
1993 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
5. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1946 թ. |
գ. մ. |
Տ |
ճարտ.` Ռ. Ալավերդյան |
6. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1963 թ. |
գ. մ. |
Տ |
Երևան-Արարատ հին ճանապարհին |
7. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1968 թ. |
գ. մ. |
Տ |
ճարտ.` Ռ. Ալավերդյան |
3.14. Արալեզ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԻՆԳԱԼԱ» |
10-13 դդ. |
25 կմ աե |
Տ |
|
3.15. Արարատ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
հվ-ամ մասում |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽՆՈՒՏ» |
10-17 դդ. |
32 կմ աե |
|
նախկին Արարատի շրջ., Վեդի գետի վերին հոսանքի ձախ կողմում, լքվել է 1920-ական թթ. |
|
2.1. |
|
|
գերեզմանոց |
10-17 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հս կողմում |
|
|
2.1.1. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
հողմնահարված, եզրերը վնասված |
|
|
2.1.2. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
հողմնահարված, եզրերը վնասված |
|
|
2.1.3. |
|
տապանաքար |
16 դ. |
|
|
հողմնահարված, մամռակալած |
|
|
2.1.4. |
|
տապանաքար |
16 դ. |
|
|
հողմնահարված, մամռակալած |
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՋԵՐՄԱՆԻՍ» |
10-17 դդ. |
35 կմ հս-աե |
|
նախկին Արարատի շրջ. (հետագայում` Քյոլանլու) |
|
3.1. |
|
|
եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի կնտ-ում, ցածր թմբի վրա, վրկռ.` հավանաբար 19 -րդ դ., այժմ` հիմնավեր |
|
|
3.1.1. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եկեղեցու ներսում, վերնամասը փոքր-ինչ կոտրված |
|
|
3.1.2. |
|
տապանաքար |
15-16 դդ. |
|
|
եկեղեցու ներսում, անկյունը փոքր-ինչ կոտրված |
|
3.2. |
|
|
գերեզմանոց |
10-17 դդ., 20 դ. |
|
|
եկեղեցու շուրջը |
|
|
3.2.1. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ընկած գետնին, մասամբ` հողմնահարված |
|
|
3.2.2. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ընկած գետնին, մասամբ` հողմնահարված, մեջտեղից ճաքած |
|
|
3.2.3. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
վերին աջ անկյունը կոտրված |
|
|
3.2.4. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
ընկած գետնին, մասամբ հողմնահարված, ստորին մասը չի պահպանվել |
|
|
3.2.5. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված |
|
3.3. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ եզրին, տեղահանված, ջարդված, պատվանդանն իր կողքին |
|
3.4. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ժայռափոր, արձանագիր, գյուղատեղիի հվ մասում, ճանապարհի եզրին |
|
3.5. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ժայռափոր, արձանագիր, գյուղատեղիի հվ եզրին |
4. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՀԱԿՈԲ |
1866 թ. |
հվ-աե մասում |
Տ |
|
|
4.1. |
|
|
զանգակատուն |
1891 թ. |
|
Տ |
|
5. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՀԱՄԱԼԻՐ ԱՐԱՐԱՏԻ ՀԻՄՆԱԴՐՄԱՆ 150-ԱՄՅԱԿԻՆ ԵՎ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1976 թ., 1978 թ., |
գ. մ. |
Տ |
ճարտ.` Լ. Էլոյան, հանդիսավոր բացումը տեղի է ունեցել 1983թ. մայիսի 9-ին |
|
5.1. |
|
|
հուշարձան Արարատի հիմնադրման 150-ամյակին |
1978 թ. |
|
Տ |
|
|
5.2. |
|
|
հուշարձան երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին |
1976 թ. |
|
Տ |
|
6. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՍՏԵՓԱՆ ՇԱՀՈՒՄՅԱՆԻ |
1971 թ. |
կնտ |
Տ |
մշակույթի տան առջև |
3.17. Արբաթ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1973 թ. |
գ. մ. |
Տ |
քանդ.` Վ. Պետրոսյան ճարտ.` Զ. Տերտերյան |
3.18. Արգավանդ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆ |
1413 թ. |
գ. մ. |
Հ |
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
4-5 դդ. |
աե եզրին |
Հ |
|
|
2.1. |
|
|
գերեզմանոց |
4-20 դդ. |
|
Հ |
|
3. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՍԱՐԳԻՍ |
1894 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
4. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1976 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3.19. Արմաշ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
10-18 դդ. |
6 կմ հս |
Հ |
«Ասնի» գյուղատեղիից 1 կմ հս |
2. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
մթա 2- 1 հզմ |
6 կմ հս |
Հ |
|
|
2.1. |
|
|
դամբարանադաշտ |
մթա 2-1 հզմ |
|
Հ |
|
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՍՆԻ» |
10-12 դդ. |
4,5 կմ հս-աե |
Տ |
|
|
3.1. |
|
|
եկեղեցի ս. Նշան |
10-12 դդ. |
|
Հ |
ժայռափոր |
|
3.2. |
|
|
քարայր-կացարանների համալիր |
10-18 դդ. |
|
Տ |
գյուղատեղիի ամ եզրին |
|
|
3.2.1. |
|
քարայր-կացարան |
10-18 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
3.2.2. |
|
քարայր-կացարան |
10-18 դդ. |
|
Տ |
|
4. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
մթա 2-1 հզմ |
1,5-2 կմ հս |
Հ |
Ասնի գյուղատեղի տանող ճանապարհին |
3.21. Արևշատ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-13 դդ., 19 դ. |
աե մասում |
Տ |
|
|
1.1. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.2. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.3. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.4. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.5. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.6. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.7. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.8. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.9. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.10. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.11. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.12. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
մջնդ |
գ. մ. |
Տ |
գյուղի այգիների մեջ |
3. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԳՐԻԳՈՐ ԼՈՒՍԱՎՈՐԻՉ |
19 դ. |
գ. մ. |
Տ |
Աղյուսաշեն եկեղեցին քանդել և հին հիմքերի վրա ներկայումս կառուցել են նոր, քարաշեն եկեղեցի: |
|
3.1. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
նորակառույց եկեղեցում, ըստ տեղաբնակների` բերված Գողթից |
|
3.2. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
նորակառույց եկեղեցում, ըստ տեղաբնակների` բերված Գողթից |
3.22. Բաղրամյան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գ. մ. |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՍԱՐԳԻՍ |
19 դ. |
գ. մ. |
Տ |
կիսավեր, պահպանվել են աե և հս պատերը |
3.23. Բարձրաշեն գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱՐՁՐԱՇԵՆ» |
18-20 դդ. |
7 կմ հս-ամ |
Տ |
Գառնի-Արտաշատ հանդամիջյան ճանապարհին, լքված` 1930-ական թթ. |
|
1.1. |
|
|
գերեզմանոց |
14-20 դդ. |
|
Տ |
Տարածքում կան մի քանի խաչքարերի բեկորներ (14-15 դդ.): |
|
1.2. |
|
|
մատուռ Թուխ Մանուկ |
14-15 դդ. |
|
Տ |
վրկռ.` 18-20 դդ. |
3.25. Բերքանուշ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
20 դ. սկզբ |
գ. մ. |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ Ս. ԿԱՐԱՊԵՏ |
19 դ. |
գ. մ. |
Տ |
Ավետիսյանների տնամերձում |
3.26. Բյուրավան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
հվ-աե եզրին |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԳՐԻԳՈՐ ԼՈՒՍԱՎՈՐԻՉ |
19 դ. |
գ. մ. |
Տ |
Հիմնովին վրկռ.` 1992 թ. վրկռ ճարտ.` Հ. Գասպարյան |
|
2.1. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1966 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3.27. Բուրաստան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
18-20 դդ. |
հվ եզրին |
Տ |
ս. Հակոբ եկղ-ուց 100 մ հվ, գործող գերեզմանոցի հվ հատվածում |
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
19 դ. |
հվ մասում |
Տ |
|
3. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՀԱԿՈԲ |
1642 թ. |
հվ-ամ եզրին |
Տ |
վրկռ.` 19 դ. |
4. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1971 թ. |
գ. մ. |
Տ |
քանդ.` Ա. Դավթյան |
3.28. Գեղանիստ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1973 թ. |
գ. մ. |
Տ |
ճարտ.` Մ. Նազարյան |
3.29. Գետազատ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ՏԻԿՆՈՒՆԻ» («ԹԱԳԱՎՈՐԻ ՊԱԼԱՏ») |
4-17 դդ. |
1 կմ հս |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
հս մասում |
Տ |
գործող գերեզմանոցի կենտրոնական հատվածում |
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
հս-ամ մասում |
Տ |
|
4. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
1841 թ. |
կնտ |
Տ |
վրկռ.` 1988-1990 թթ. |
5. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՍԱՐԳԻՍ |
19 դ. |
աե մասում |
Տ |
|
6. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1985 թ. |
գ. մ. |
Տ |
մշակույթի տան մոտ |
3.31. Գոռավան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
մթա 2-1 հզմ |
հվ մասում |
Հ |
գյուղի նոր գերեզմանոցից 0,5 կմ հվ-ամ |
3.32. Դալար գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
1890 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԿՌԻՎՆԵՐՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾ ՄԱՐՏԻԿՆԵՐ ՆԵՐՍԵՍ ԱԶԻԶՅԱՆԻՆ, ՖՐԻԴՈՆ ԲԱԴԱԼՅԱՆԻՆ, ԹՈՎՄԱՍ ՄՆԱՑԱԿԱՆՅԱՆԻՆ |
1960 թ. |
գ. մ. |
Տ |
քանդ.` Ս. Մեհրաբյան ճարտ.` Ս. Կնտեղցյան |
3.33. Դաշտավան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
մթա 4-3 հզմ |
հս-աե մասում |
Հ |
|
3.35. Դարակերտ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ԴԱՐԱԿԵՐՏ» |
մթա 3 հզմ |
300 մ հվ-ամ |
Հ |
Բացվել է 1979-ին` հնագետ Գ. Արեշյանի կողմից, նյութերը պահվում են Երևանի հիմնադրման «Էրեբունի» թանգարանում, Դարակերտ-Դաշտավան ավտոխճուղու 2 կողմերում, դրենաժային ջրանցքի մոտ: |
3.38. Դիմիտրով գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
1868 թ. |
հվ-ամ եզրին |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԿԻՐԻԼ |
1840 թ. |
գ. մ. |
Տ |
ասորական եկեղեցի |
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԳԵՈՐԳԻ ԴԻՄԻՏՐՈՎԻ |
1979 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
4. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1968 թ. |
գ. մ. |
Տ |
քանդ.` Ս. Մանասյան |
5. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ Ս. ՕՋԱԽ |
19-20 դդ. |
հս եզրին |
Տ |
Հիմնովին վրկռ. 1970-ական թթ., գյուղաբնակ Հակոբի կողմից: |
3.40. Դվին գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1982 թ. |
գ.մ. |
Տ |
|
3.41. Եղեգնավան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՔՍՈՒԶ» |
10-13 դդ. |
30 կմ հս-աե |
|
Մանկուք գետի աջ ափին |
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՔՍՈՒԶ» |
13-17 դդ. |
30 կմ հս- աե |
|
|
|
2.1. |
|
|
գերեզմանոց |
9-16 դդ. |
|
|
Գյուղատեղիի հվ-աե եզրին, խիստ ավերված գանձախույզների կողմից: |
|
|
2.1.1. |
|
տապանաքար |
13-14 դդ. |
|
|
տեղահանված, եզրը ջարդված |
|
2.2. |
|
|
գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հս մասում |
|
|
2.2.1. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
տեղահանված, մամռակալած, վերին ձախ անկյունը ջարդված, արձանագիր, պատվիրատու` Խոցադեղ |
|
|
2.2.2. |
|
խաչքար Ջանի |
13 դ. |
|
|
տեղահանված, մամռակալած, արձանագիր |
|
|
2.2.3. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
տեղահանված, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.2.4. |
|
խաչքար` Ասադի և Քոչիկի |
1301 թ. |
|
|
տեղահանված, մեջտեղից ջարդված պատվիրատուներ` Աստվածատուր և Ծածա ամուսիններ |
|
|
2.2.5. |
|
խաչքար |
1520-ական թթ. |
|
|
կիսով հողի մեջ, քիվը եզրերում ջարդված, արձանագիր |
|
|
2.2.6. |
|
խաչքար` Խուլթբունի |
1531 թ. |
|
|
տեղահանված, վերին ձախ անկյունը ջարդված |
|
2.3. |
|
|
խաչքար` ՀՀ անկախության |
1993 թ. |
|
|
կազմող` Կամսար, կանգնեցված է սրբացված ծառի մոտ |
3.42. Երասխ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ՄՈՒՏՔ ԱՐԱՐԱՏԻ ՇՐՋԱՆԻ (ՀՀ ՀԱՐԱՎ-ԱՐԵՎՄՏՅԱՆ ԴԱՐՊԱՍԸ) |
1969 թ. |
|
Տ |
քանդ.-ներ` Ռ. Մնացականյան Ա. Պողոսյան, ճարտ.` Ռ. Ալավերդյան |
3.43. Զանգակատուն գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
հս մասում |
Տ |
բլրի վրա Խաչքարերը 1940-ական թթ. տեղափոխվել են Հորթուն գյուղատեղիից` որպես տապանաքարեր օգտագործելու նպատակով |
|
1.1. |
|
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
Հ |
ստորին մասը կոտրված |
|
1.2. |
|
|
խաչքար |
11-13 դդ |
|
Հ |
խաղողաքանդակներով |
|
1.3. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Վ |
ստորին ձախ մասը կոտրված |
|
1.4. |
|
|
խաչքար |
12-14 դդ. |
|
Հ |
երկատված |
|
1.5. |
|
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
ստորին ձախ անկյունը կոտրված, մամռապատ |
|
1.6. |
|
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
վերին աջ և ձախ, ստորին ձախ անկյունները կոտրված |
|
1.7. |
|
|
խաչքար |
13-15 դդ. |
|
Հ |
Անավարտ, հինախաչը չի քանդակվել |
|
1.8. |
|
|
խաչքար |
14-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.9. |
|
|
խաչքար |
14-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.10. |
|
|
խաչքար |
15-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.11. |
|
|
խաչքար |
15-17 դդ. |
|
Հ |
խաղողաքանդակներով, խիստ հողմնահարված |
|
1.12. |
|
|
խաչքար |
15-17 դդ. |
|
Հ |
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀՈՐԹՈՒՆ» (ՎԵՐԻՆ ՉԱՆԱԽՉԻ) |
9-20 դդ. |
3 կմ հս |
Տ |
լայնահովիտ ձորի մեջ |
|
2.1. |
|
|
գերեզմանոց |
9-14 դդ. |
|
Տ |
գյուղատեղիի աե եզրին |
|
|
2.1.1. |
|
խաչքար |
876 թ. |
|
Հ |
|
|
|
2.1.2. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
2.1.3. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
2.1.4. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
2.2. |
|
|
եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
Հ |
գյուղատեղիի կնտ-ում, քարաժայռի վրա, կիսավեր |
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍՊԻՏԱԿ ՎԱՆՔ» (ԱՂՔԻԼԻՍԱ) |
13-17 դդ. |
3 կմ հս |
Տ |
Հորթուն գյուղատեղիից 1 կմ ամ, բարձրադիր բլրի վրա |
|
3.1. |
|
|
եկեղեցական համալիր «Սպիտակ Վանք» |
13 դ. |
|
|
|
|
|
3.1.1. |
|
եկեղեցի |
13 դ. |
|
|
|
|
|
3.1.2. |
|
գավիթ |
13 դ. |
|
|
|
|
|
3.1.3. |
|
քարայր-կացարան |
12-13 դդ. |
|
|
|
4. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ |
1811 թ. |
1 կմ հս |
|
«Թաղավանք» վայրում հիմնովին վրկռ.` 1974 թ. |
|
4.1. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
եկեղեցու ներսում, վերին աջ անկյունը կոտրված |
|
4.2. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
եկեղեցու ներսում, վերին ձախ անկյունը կոտրված |
|
4.3. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
եկեղեցու ներսում |
|
4.4. |
|
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
եկեղեցու ներսում |
|
4.5. |
|
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
եկեղեցու բակում |
|
4.6. |
|
|
խաչքար |
13-15 դդ. |
|
|
եկեղեցու մուտքի մոտ |
|
4.7. |
|
|
խաչքար |
15-17 դդ. |
|
|
եկեղեցու բակում |
5. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
11-12 դդ. |
Արարատ-Զանգակատուն ճանապարհից աջ |
|
«Հազարափրկիչ» վայրում |
6. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ՊԱՐՈՒՅՐ ՍԵՎԱԿԻՆ |
1970-ական թթ. |
հս մասում |
Տ |
ս. Հովհաննես ուխտատեղիի մոտ |
7. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՍԱԼ` ՊԱՐՈՒՅՐ ՍԵՎԱԿԻՆ |
1971 թ. |
Արարատ- Զանգակատուն ճանապարհից աջ |
|
|
8. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1982 թ. |
աե մասում |
|
բարձունքի վրա |
9. |
|
|
|
ՏՈՒՆ-ԹԱՆԳԱՐԱՆԻ ՇԵՆՔ. ՊԱՐՈՒՅՐ ՍԵՎԱԿԻ ՏՈՒՆ- ԹԱՆԳԱՐԱՆԸ |
|
գ. մ. |
|
ճարտ.` Ջ. Թորոսյան նկ.` Ս. Մուրադյան |
|
9.1. |
|
|
գերեզման Պարույր Սևակի |
1971 թ. |
|
|
ճարտ.` Ջ. Թորոսյան |
3.44. Զորակ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
մթա 3 հզմ |
գ. մ. |
|
չի պահպանվել` ըստ 1999-ին կատարված գոտիավորման աշխատանքների հաշվետվությունների |
3.46. Լանջանիստ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
9-13 դդ. |
3 կմ հվ-ամ |
Տ |
Արարատ-Եղեգնաձոր խճուղու ձախ կողմում, ձորի մեջ |
|
1.1. |
|
|
գերեզմանոց |
9-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի աե եզրին` հիմնականում հարթ տապանաքարերով |
|
|
1.1.1. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
ձախակողմյան մասը ջարդված, արձանագիր |
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԵՐԱՆՈՍ» |
9-16 դդ., 19-20 դդ. |
7 կմ հս |
|
նախկին Արարատի շրջ., լքվել է 1930-ական թթ. վերջ |
|
2.1. |
|
|
գերեզմանոց |
9-17 դդ. |
|
|
Գյուղատեղիի ամ եզրին, ենթարկվել է գանձախույզների ավերածություններին: |
|
|
2.1.1. |
|
խաչքար |
9-11 դդ. |
|
|
թեքությամբ խրված հողի մեջ, հողմնահարված |
|
|
2.1.2. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
տեղահանված, ընկած իր նախնական տեղի մոտ |
|
|
2.1.3. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
ընկած գետնին, կիսով թաղված հողի մեջ |
|
|
2.1.4. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
կիսով խրված հողի մեջ |
|
|
2.1.5. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
թեքությամբ խրված հողի մեջ |
|
|
2.1.6. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
կիսով խրված հողի մեջ |
|
|
2.1.7. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, ընկած գետնին |
|
|
2.1.8. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, ընկած գետնին, թեթևակի հողմնահարված |
|
|
2.1.9. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
կիսով խրված հողի մեջ |
|
|
2.1.10. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
ընկած գետնին, մասամբ ծածկված հողով |
|
|
2.1.11. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
տեղահանված, վերին աջ անկյունը կոտրված |
|
|
2.1.12. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
|
|
|
2.1.13. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
տեղահանված, ստորին մասը կոտրված |
|
|
2.1.14. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
ընկած գետնին |
|
|
2.1.15. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
տեղահանված, ստորին մասը ջարդված |
|
|
2.1.16. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
կիսով խրված հողի մեջ, մամռակալված |
|
|
2.1.17. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
տեղահանված, ստորին մասը ջարդված |
|
|
2.1.18. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
ընկած գետնին, կիսով խրված հողի մեջ |
|
|
2.1.19. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
թեքությամբ խրված հողի մեջ, վերին ձախ անկյունը կոտրված |
|
|
2.1.20. |
|
տապանաքար |
15-16 դդ. |
|
|
տեղահանված, կողքի վրա ընկած |
|
2.2. |
|
|
եկեղեցի |
12-14 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի գերեզմանոցի ամ հատվածում, հիմնավեր |
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԻՆ ԳՅՈՒՂԱՏԵՂ» |
13-19 դդ. |
1 կմ հս |
|
|
|
3.1. |
|
|
գերեզմանոց |
13-19 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հս եզրին |
|
3.2. |
|
|
եկեղեցի |
15-16 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հս եզրին, բարձրադիր վայրում, ավերակ |
|
3.3. |
|
|
մատուռ ս. Աստվածածին |
17-19 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հս եզրին, ավերակ եկեղեցու աե կողմում, ժայռափոր |
4. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՆԵՐՔԻՆ ԱՐՄԻԿ» («ՆԵՐՔԻՆ ԱՐՄՈՔ») |
10-15 դդ., 19-20 դդ. |
7 կմ հս-աե |
|
նախկին Արարատի շրջ., Վեդի գետի աջ վտակ Արմիկ գետակի վերին հոսանքի շրջանում, լքվել է 1949 թ. |
|
4.1. |
|
|
եկեղեցական համալիր Արմոքի ս. Ստեփանոս (Արմոքի վանք) |
13-14 դդ. |
|
|
Արմիկ գետակի աջ ափին, գյուղատեղիի տարածքում |
|
|
4.1.1. |
|
եկեղեցի ս. Ստեփանոս |
13-14 դդ. |
|
|
Կիսավեր, պատերը պահպանվել են 1 մ բարձրությամբ: |
|
|
|
4.1.1.1. |
խաչքար Վարդի |
1236 թ. |
|
|
ագուցված ամ ճակատին, արտաքուստ |
|
|
|
4.1.1.2. |
խաչքար |
1246 թ. |
|
|
ագուցված ամ ճակատին, հս անկյան մոտ, արձանագիր, պատվիրատու` Խաչատուր |
|
|
|
4.1.1.3. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ագուցված ամ ճակատին, արձանագիր, պատվիրատու` ոմն Առյուծ` ի հիշատակ իր մոր |
|
|
4.1.2. |
|
մատուռ |
13-14 դդ. |
|
|
կից է եկեղեցուն հվ-ից |
|
|
|
4.1.2.1. |
խաչքար Վահրամի |
13-14 դդ. |
|
|
մատուռի ներսում |
|
|
4.1.3. |
|
գերեզմանոց |
10-15 դդ. |
|
|
եկեղեցական համալիրի շուրջը |
|
|
|
4.1.3.1. |
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
եկեղեցու ամ ճակատի դիմաց, եզրամասերը ջարդոտված |
|
|
|
4.1.3.2. |
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
եկեղեցու մուտքի դիմաց, կանգնեցված, խիստ հողմնահարված |
|
|
|
4.1.3.3. |
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
եկեղեցուց հս-ամ, ստորին մասը` պոչուկի հետ միասին, ջարդված |
|
|
|
4.1.3.4. |
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
եկեղեցուց 6 մ աե, ընկած, ջարդված 2 բեկորի |
|
|
|
4.1.3.5. |
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
եկեղեցու հվ պատի մոտ, ընկած, ստորին աջ կողմը ջարդված, խիստ հողմնահարված |
|
|
|
4.1.3.6 |
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
եկեղեցու հվ պատի մոտ, ընկած, ստորին մասը ջարդված, խիստ մամռակալած |
|
|
|
4.1.3.7. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
եկեղեցուց 10 մ ամ, երկատված, վերին հատվածը չի պահպանվել, տեղահանված |
|
|
|
4.1.3.8. |
խաչքար |
15 դ. |
|
|
եկեղեցու ամ պատի տակ, իր նախնական տեղում |
|
|
|
4.1.3.9. |
կոթող |
1348 թ. |
|
|
արձանագիր` արևմտահայաց և հարավահայաց կողերին (20 տող) |
|
4.2. |
|
|
եկեղեցի |
11-12 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի տարածքում բարձրացող լեռան ամ լանջին, հիմնավեր, ծածկված փլատակներով |
|
4.3. |
|
|
գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի տարածքում բարձրացող լեռան հվ լանջին, Արմոքի վանքից 0,5 կմ հս-ամ |
|
|
4.3.1. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
պատվանդանից ընկած, վերնամասը և պոչուկը ջարդված |
|
|
4.3.2. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
Գեր-ոցի ստորին հատվածում, ջարդված միջնամասից, պահպանվել է վերին բեկորը: |
|
|
4.3.3. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ընկած, մամռակալված |
|
|
4.3.4. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
Երկատված, մամռակալված, պահպանվել է ստորին մասը |
|
|
4.3.5. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
գեր-ոցի ստորին հատվածում, պոչուկը և եզրամասերը ջարդված |
|
|
4.3.6. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
ընկած, եզրերը ջարդված |
|
|
4.3.7. |
|
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
բեկորված 3 մասի |
|
|
4.3.8. |
|
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
4.4. |
|
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
Ազիզքենդ և Արմոք գյուղատեղիների միջև, Վեդի գետի ձախ վտակից աջ, տեղահանված, հողմնահարված, մասամբ` մամռակալած |
|
4.5. |
|
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
՞Գյուղատեղիի ավերակների մեջ, Վեդի գետի ձախ ափին, վերին մասը չի պահպանվել |
|
4.6. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
Ազիզքենդ և Արմոք գյուղատեղիների միջև, Վեդի գետի ձախ վտակից աջ, տեղահանված, ընկած |
|
4.7. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
Ազիզքենդ և Արմոք գյուղատեղիների միջև, Վեդի գետի ձախ վտակից աջ, տեղահանված, երկատված, գրեթե ողջ ձախ կեսը չի պահպանվել |
|
4.8. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
Ազիզքենդ և Արմոք գյուղատեղիների միջև, Վեդի գետի ձախ վտակից աջ, տեղահանված, եռատված, պահպանվել է մասնատված |
|
4.9. |
|
|
խաչքար տիկնանց տիկին Զազայի |
1274 թ. |
|
|
գյուղատեղիից 1 կմ հս, եռատված |
5. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍՊԻՏԱԿ ՎԱՆՔ» («ԱՂՔԻԼԻՍԱ)» |
13-17 դդ. |
1,5 կմ հս-ամ |
|
ձորի մեջ |
|
5.1. |
|
|
եկեղեցի «Սպիտակ վանք» |
1301 թ. |
|
|
Ավերակ, պայթեցվել է գանձախույզների կողմից: |
|
|
5.1.1. |
|
գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
|
|
եկեղեցու շուրջը |
|
|
5.1.2. |
|
օժանդակ շինություններ |
14-17 դդ. |
|
|
4-5 սենյակների համալիր, ավերակ |
3.47. Լանջառ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
մթա 2-1 հզմ |
1 կմ հվ- ամ |
Հ |
Երևան-Զանգակատուն ավտոխճուղուց ձախ |
|
1.1. |
|
|
դամբարանադաշտ |
մթա 2-1 հզմ |
|
|
ամրոցի ամ մասում, պահպանված է հատվածաբար |
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
հս եզրին |
Տ |
|
3. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
11-12 դդ. |
2 կմ ամ |
|
«Կապույտ խաչ» կոչվող վայրում, նորակառույց սրբատեղի-շինության մեջ |
4. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1975 թ. |
գ. մ. |
|
գյուղի սկզբնամասում, ճանապարհից ձախ |
5. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1975 թ. |
ամ մասում |
|
|
3.48. Լուսաշող գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-17 դդ. |
հս-աե մասում |
|
թեք սարալանջին |
|
1.1. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.2. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.3. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.4. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.5. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.6. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.7. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.8. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.9. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.10. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.11. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.12. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
|
|
1.13. |
|
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
|
|
1.14. |
|
|
խաչքար |
11 դ. |
|
|
|
|
1.15. |
|
|
խաչքար |
11 դ. |
|
|
|
|
1.16. |
|
|
խաչքար |
14 դ. |
|
|
|
|
1.17. |
|
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
|
|
1.18. |
|
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
|
|
1.19. |
|
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
|
|
1.20. |
|
|
խաչքար |
14-16 դդ. |
|
|
|
|
1.21. |
|
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
1.22. |
|
|
խաչքար |
15-17 դդ. |
|
|
|
|
1.23. |
|
|
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
|
|
1.24. |
|
|
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-20 դդ. |
հվ-ամ մասում |
Տ |
|
|
2.1. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
2.2. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
2.3. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
2.4. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
2.5. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
2.6. |
|
|
մատուռ |
12-13 դդ. |
|
|
հիմնավեր, գերեզմանոցի կնտ-ում |
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԶՆՋՌԼՈՒ» |
13-20 դդ. |
6 կմ հվ- ամ |
|
տարածվում է լեռնալանջին |
|
3.1. |
|
|
գերեզմանոց |
13-19 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ մասում |
|
3.2. |
|
|
գերեզմանոց |
17-19 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հս-աե եզրին |
|
|
3.2.1. |
|
խաչքար Ալդունի |
1550 թ. |
|
|
կազմող` Անտոն վարպետ |
|
3.3. |
|
|
եկեղեցի |
14 դ. |
|
|
գյուղատեղիի հս-ամ եզրին |
|
3.4. |
|
|
եկեղեցի ս. Սարգիս |
19 դ. |
|
|
վրկռ.` 1908 թ. կիսավեր, գյուղատեղիի ամ եզրին |
|
3.5. |
|
|
մատուռ |
19 դ. |
|
|
|
4. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԱԽՍ» («ԴԱՇՆՈՎ») |
9-17 դդ. |
12 կմ հս |
|
նախկին Արարատի շրջ., աե մասում, Արմիկ գետի ձախ ափին, լքվել է 1940-ական թթ.` բնակավայրերի խոշորացման հետևանքով |
|
4.1. |
|
|
գերեզմանոց |
9-17 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ եզրին |
|
|
4.1.1. |
|
խաչքար |
8-9 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
4.1.2. |
|
խաչքար |
8-9 դդ. |
|
|
|
|
|
4.1.3. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
4.1.4. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
4.1.5. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
խիստ հողմնահարված |
|
|
4.1.6. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
տեղահանված, հողմնահարված |
|
|
4.1.7. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
տեղահանված, եզրամասերը ջարդված |
|
|
4.1.8. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
թեքված դիրքով, քիչ հողմնահարված |
|
|
4.1.9. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
մասամբ հողմնահարված |
|
|
4.1.10. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
թեքված դիրքով, քիչ հողմնահարված |
|
|
4.1.11. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
4.1.12. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
վերնամասը թերի, թեքված դիրքով |
|
|
4.1.13. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
թեքված դիրքով, վերին աջ անկյունը ջարդված |
|
|
4.1.14. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
տեղահանված, երկատված |
|
|
4.1.15. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
հողմնահարված, քիչ մամռակալած |
|
|
4.1.16. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
տեղահանված, ստորին մասը ջարդված |
5. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՇԱՄԱՄ» |
9-17 դդ. |
5 կմ հս |
|
|
|
5.1. |
|
|
գերեզմանոց |
9-17 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի ամ եզրին |
6. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԵՐԻՆ ԱՐՄԻԿ» («ՎԵՐԻՆ ԱՐՄՈՔ») |
17-19 դդ. |
10 կմ հս |
|
Լքվել է 1949 թ., տարածքում պահպանվել են միայն տնատեղեր: |
7. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ (ԶԱՆԳԱԿԱՏՈՒՆ) |
17-19 դդ. |
կնտ |
Հ |
Եկեղեցին` հիմնավեր, պահպանվել է միայն զանգակատունը: |
|
7.1. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
հենած զանգակատան պատին, արտաքուստ |
|
7.2. |
|
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
ներքուստ ագուցված |
|
7.3. |
|
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
ներքուստ ագուցված |
|
7.4. |
|
|
գերեզմանոց |
9-17 դդ. |
|
|
եկեղեցու շուրջը |
8. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
15-16 դդ. |
2 կմ հվ- ամ |
Հ |
Զնջռլու տանող ճանապարհից աջ |
9. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
15-16 դդ. |
2 կմ հվ- ամ |
Հ |
Զնջռլու տանող ճանապարհից աջ |
10. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
15-16 դդ. |
2 կմ հվ- ամ |
Հ |
Զնջռլու տանող ճանապարհից աջ |
11. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ 1930-1940-ԱԿԱՆ ԹԹ. ԲՌՆՈՒԹՅԱՆ ԶՈՀԵՐԻՆ |
1991 թ. |
ամ եզրին |
Հ |
պատվիրատուներ` բռնության զոհ Աթան Մարգարյանի որդիներ |
12. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ «ՍԱՀՄԱՆԱԽԱՉ» |
13-14 դդ. |
0,5 կմ հվ |
|
Լուսաշող-Լանջառ ճանապարհից ձախ Կանգնեցված պատվանդանին` գյուղի կոլտնտեսության նախագահ Ս. Զաքարյանի կողմից` 1991-ին: |
13. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1961 թ. |
գ. մ. |
|
|
14. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՀՈՎՀԱՆՆՈՒ Ս. ԿԱՐԱՊԵՏ (ԶՆՋՌԼՈՒԻ Ս. ԿԱՐԱՊԵՏ) |
14 դ. |
|
Հ |
«Զնջռլու» գյուղատեղից 1 կմ հս-աե |
|
14.1. |
|
|
եկեղեցի ս. Աստվածածին (Սպիտակավոր) |
1301 թ. |
|
Հ |
պատվիրատու` Զաքարե Իվանյանի դուստր Գոնցա ճարտ.` Բուտ, հարթաքանդակները` Սարգիս վարդապետի |
|
14.2. |
|
|
զանգակատուն |
14 դ. |
|
|
|
|
14.3. |
|
|
դամբանատուն |
14 դ. |
|
|
|
|
14.4. |
|
|
բնակելի շինություններ |
1896 թ. |
|
|
համալիրի ամ կողմում |
|
14.5. |
|
|
տնտեսական շինություններ |
1898 թ. |
|
|
համալիրի հվ կողմում |
|
14.6. |
|
|
գերեզմանոց |
14-19 դդ. |
|
|
համալիրի շուրջը |
|
|
14.6.1. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
|
14.6.2. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
|
14.6.3. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
14.7. |
|
|
պարիսպ |
1897 թ. |
|
|
|
3.49. Լուսառատ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ԽՈՐ ՎԻՐԱՊ |
17-19 դդ. |
0,7 կմ հվ |
Հ |
|
|
1.1. |
|
|
եկեղեցի ս. Աստվածածին |
17 դ. |
|
Հ |
|
|
|
1.1.1. |
|
զանգակատուն |
17 դ. |
|
Հ |
|
|
1.2. |
|
|
եկեղեցի ս. Գևորգ |
վրկռ` 1662 թ. |
|
Հ |
|
|
1.3. |
|
|
բնակելի շինություններ |
17 դ. |
|
Հ |
|
|
1.4. |
|
|
տնտեսական շինություններ |
17 դ. |
|
Հ |
|
|
1.5. |
|
|
գերեզմանոց |
18-19 դդ. |
|
Հ |
|
|
1.6. |
|
|
պարիսպ |
17 դ. |
|
Հ |
|
2. |
|
|
|
ՔԱՂԱՔԱՏԵՂԻ ԱՐՏԱՇԱՏ |
մթա 185 թ.- մթ 4 դ. |
հվ մասում |
Հ |
|
3.50. Խաչփառ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1978 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3.51. Կանաչուտ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
գ. մ. |
|
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԳԵՎՈՐԳ |
1908 թ. |
գ. մ. |
|
|
|
2.1. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ագուցված եկեղեցու հվ պատին |
3.52. Հայանիստ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ՈՍԿԵ ԲԼՈՒՐ» («ԱԼԹԻՆ ԹԵՓԵ») |
մթա 3 հզմ |
աե մասում |
Հ |
բացվել է 1970-ական թթ., հնագետ Է. Խանզադյանի կողմից |
2. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
մթա 3-2 հզմ |
աե մասում |
Հ |
«Ոսկե բլուր»-ից 0,5 կմ աե |
3.53. Հնաբերդ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ՔԱՂԱՔԱՏԵՂԻ ԴՎԻՆ |
մթա 3 հզմ-մթ 10 դ. |
հս-աե մասում |
Հ |
|
|
1.1. |
|
|
միջնաբերդ |
մթա 8- 7 դդ, 4-8 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
1.1.1. |
|
գահասրահ |
4 դ. |
|
Հ |
|
|
|
1.1.2. |
|
թաղամաս բնակելի |
9-13 դդ. |
|
Հ |
բլրի գագաթին և ստորոտներին |
|
|
1.1.3. |
|
խանդակ |
9-12 դդ. |
|
Հ |
միջնաբերդի շուրջը |
|
|
1.1.4. |
|
պարիսպ |
4-13 դդ. |
|
Հ |
միջնաբերդի և քաղաքատեղիի շուրջը |
|
1.2. |
|
|
թաղամաս կենտրոնական |
4-13 դդ. |
|
Հ |
միջնաբերդի հվ-ամ կողմում |
|
|
1.2.1. |
|
բնակելի կառուցապատում |
7-10 դդ. |
|
|
|
|
|
1.2.2. |
|
եկեղեցի ս. Գրիգոր (Կաթողիկե) |
4-5 դդ., 7 դ. |
|
Հ |
|
|
|
1.2.3. |
|
եկեղեցի |
6 դ. կես |
|
Հ |
|
|
|
1.2.4. |
|
պալատ կաթողիկոսական |
5 դ. |
|
Հ |
|
|
|
1.2.5. |
|
պալատ կաթողիկոսական |
7 դ. |
|
Հ |
|
|
|
1.2.6. |
|
պարիսպ |
7 դ. |
|
|
|
3.54. Հովտաշատ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
մթա 3-2 հզմ |
1 կմ հս |
Հ |
|
3.56. Ղուկասավան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
19 դ. |
գ. մ. |
Տ |
կիսավեր |
2. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1975 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՂՈՒԿԱՍ ՂՈՒԿԱՍՅԱՆԻ |
1972 թ. |
գ. մ. |
Տ |
քանդ.` Ա. Չաքմաքչյան |
3.57. Մասիս գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
հվ եզրին |
|
ս. Աստվածածին եկեղեցուց 200 մ հս-աե |
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
19 դ. |
հվ եզրին |
Տ |
կիսավեր |
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1983 թ. |
գ. մ. |
Տ |
քանդ.` Գ. Եփրեմյան |
4. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ Ս. ԹԱԴԵՎՈՍ ԱՌԱՔՅԱԼ |
16 դ. |
հվ եզրին |
Տ |
վրկռ.` 20 դ., ս. Աստվածածին եկեղեցուց հս-ամ |
|
4.1. |
|
|
խաչքար |
1542 թ. |
|
Հ |
մատուռի ներսում |
3.59. Մխչյան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
հս-աե եզրին |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ |
1890 թ. |
Երկաթուղայինների փող. |
Տ |
|
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1977 թ. |
գ. մ. |
Տ |
քանդ.` Ֆ. Ասատրյան |
3.60. Մրգանուշ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
19 դ. |
գ. մ. |
Տ |
հողաշեն, այժմ` կիսավեր |
3.61. Մրգավան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
մթա 3 հզմ |
հվ-ամ եզրին |
Հ |
բլուր-բնակատեղի (թեփե), Երևան-Արտաշատ ավտոխճուղու աջ կողմում |
|
1.1. |
|
|
գերեզմանոց |
19-20 դդ. |
հվ-ամ մասում |
Տ |
|
|
|
1.1.1. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
1.1.2. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
1.1.3. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
1828 թ. |
գ. մ. |
Տ |
հիմնավեր, ներկայումս ընթանում են շինարարական աշխատանքներ` եկեղեցին վերականգնելու համար |
3. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՀԱԿՈԲ |
1902- 1905 թթ. |
գ. մ. |
Տ |
պատվիրատու` Խորեն արքեպիսկոպոս Մուրադբեկյան |
4. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1960 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3.62. Մրգավետ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1970 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3.64. Նիզամի գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ԼՃԱՓԻ ԲԼՈՒՐ» |
մթա 3 հզմ |
հս մասում |
Հ |
Բացվել է 1977-ին կատարված հետախուզական պեղումների արդյունքում` հնագետ Է. Խանզադյանի կողմից: |
3.65. Նշավան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
հս-աե եզրին |
Տ |
գործող գերեզմանոցի տարածքում |
3.67. Նորաբաց գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ԵՆԳԻՋԱ» |
մթա 5-4 հզմ |
1 կմ հվ-ամ |
Հ |
Բացվել է 1969-ին կատարված հետախուզական պեղումների ժամանակ: Սիստեմատիկ պեղումներն սկսել են 1985-ից` ԵՊՀ հնագիտության գիտահետազոտական լաբորատորիայի կողմից (ղեկ.` Գ. Արեշյան): Գտածոները պահվում են Հայաստանի պատմության թանգարանում: |
3.69. Նորաշեն գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
անտիկ |
0,5 կմ հս-աե |
Հ |
գործող գերեզմանոցի տարածքում |
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
0,5 կմ հս-աե |
Տ |
գործող գերեզմանոցի տարածքում |
3. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
մթա 2-1 հզմ |
0,5 կմ հս |
Հ |
դաշտի մեջ բարձրացող մենավոր բլրի վրա |
4. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
մթա 2-1 հզմ |
գ. մ. |
Հ |
|
5. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ |
19 դ. |
գ. մ. |
Տ |
կիսավեր |
3.70. Նոր Խարբերդ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ՄԵԾ ԵՂԵՌՆԻ ԶՈՀ ԽԱՐԲԵՐԴՑԻՆԵՐԻՆ |
1965 թ. |
գ. մ. |
Տ |
Նոր Խարբերդ-Այնթափ ճանապարհին, ճարտ.` Մ. Միքայելյան, նկ.` Վ. Խաչատրյան |
3.74. Շահումյան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
1887 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ Ս. ՀԱԿՈԲ |
19 դ. վրջ-20 դ. սկզբ |
1 կմ հվ-ամ |
Տ |
«Դարդալու» վայրում, հիմնովին վրկռ.` 1970-ական թթ. |
|
2.1. |
|
|
գերեզմանոց |
19 դ. վրջ-20 դ. սկզբ |
|
|
մատուռի շուրջը, պահպանվել է 4 տապանաքար |
3.75. Շաղափ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
հս եզրին |
Տ |
գործող գերեզմանոցի հարևանությամբ |
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ՉԻՄԱՆԴԱՐԱ» |
19-20 դդ. |
4,5 կմ հվ-ամ |
Տ |
համանուն գյուղատեղիից 0,5 կմ հվ-աե |
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՉԻՄԱՆԴԱՐԱ» |
9-14 դդ. |
4,5 կմ հվ-ամ |
Տ |
|
|
3.1. |
|
|
եկեղեցի |
10-12 դդ. |
|
|
հիմնավեր |
|
3.2. |
|
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
նորաշեն կղմինդրածածկ մատուռում, հվ պատի շարվածքում |
|
3.3. |
|
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
նորաշեն կղմինդրածածկ մատուռում, պատի ստորին շարվածքում, դրված գլխիվայր |
|
3.4. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
նորաշեն կղմինդրածածկ մատուռում, դրված գլխիվայր |
|
3.5. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
նորաշեն կղմինդրածածկ մատուռում |
|
3.6. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
նորաշեն կղմինդրածածկ մատուռում |
|
3.7. |
|
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
նորաշեն կղմինդրածածկ մատուռում, մուտքից ձախ |
|
3.8. |
|
|
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
հիմնավեր եկեղեցու մոտ |
3.76. Ոսկետափ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՊԱՐՏԻԶԱԿ» («ԲԱԽՉԱՋՈՒՂ») |
9-14 դդ. |
30 կմ աե |
|
նախկին Արարատի շրջ., Վեդի գետի վերին ավազանի ձախ կողմում, գետափից 1 կմ հվ: Լքվել է 1959 թ.` գյուղերի խոշորացման հետևանքով: |
|
1.1. |
|
|
եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
|
բնակատեղիի վերին մասում, խիստ ավերված |
|
1.2. |
|
|
գերեզմանոց |
9-14 դդ. |
|
|
կիսով խրված հողի մեջ, մամռակալած |
|
|
1.2.1. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
կիսով խրված հողի մեջ |
|
|
1.2.2. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
կիսով խրված հողի մեջ, վերին ձախ անկյունը կոտրված |
|
|
1.2.3. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
կիսով խրված հողի մեջ, կանգնեցված թեք դիրքով |
|
|
1.2.4. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
մասամբ խրված հողի մեջ |
|
|
1.2.5. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
կիսով խրված հողի մեջ, հողմնահարված |
|
|
1.2.6. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
կիսով խրված հողի մեջ |
|
|
1.2.7. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
կանգնեցված թեք դիրքով, կիսով խրված հողի մեջ |
|
|
1.2.8. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
վերնամասը մասամբ ջարդված |
|
|
1.2.9. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ընկած գետնին |
2. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1967 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3.77. Ոստան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
հս մասում |
Տ |
գործող գերեզմանոցի կնտ-ում |
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ Ս. ՍԱՐԳԻՍ |
1848 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3.79. Ջրահովիտ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ՋՐԱՀՈՎԻՏ» |
մթա 3-1 հզմ, 17-19 դդ. |
հվ մասում |
Հ |
Երևան-Արտաշատ հին ավտոճանապարհի ձախ կողմում |
3.82. Սայաթ-Նովա գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
մթա 3 հզմ |
հս մասում |
Հ |
դրենաժային ջրանցքի մոտ, ճահճուտների մեջ |
3.86. Սուրենավան գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՍՈՒՐԵՆ ՍՊԱՆԴԱՐՅԱՆԻ |
|
գ. մ. |
Տ |
մշակույթի տան դիմաց |
3.87. Վանաշեն գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
մթա 2-1 հզմ |
1,5 կմ հվ-աե |
|
Արարատ-Վեդի ավտոճանապարհի աջ կողմում |
|
1.1. |
|
|
դամբարանադաշտ |
մթա 2-1 հզմ |
1,5 կմ հս-աե |
|
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱԶԻԶՔԵՆԴ» («ՋԱՄՈՒՇԲԱՍԱՆ») |
մջնդ, 19-20 դդ. |
27 կմ աե |
|
Գյուղ նախկին Արարատի շրջ., լքվել է 1949 թ.: |
|
2.1. |
|
|
գերեզմանոց |
13-15 դդ. |
|
|
|
|
|
2.1.1. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
|
|
|
2.1.2. |
|
խաչքար |
14 դ. |
|
|
|
|
2.2. |
|
|
մատուռ |
13 դ. |
|
|
|
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍԵՎԱՀՈՂ» («ՂԱՐԱԹՈՐՓԱԽ») |
10-14 դդ., 19-20 դդ. |
38 կմ աե |
|
Նախկին Քյոլանլու (Ջերմանիս) գյուղից հվ-աե, համապատասխանում է պատմական Բնուտ գյուղին, ապաբնակեցվել է 1946-ին: |
|
3.1. |
|
|
գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
|
|
Վեդի գետի ձախ ափի բարձրադիր բլրալանջին, Ջերմանիս գյուղատեղիից 3-4 կմ հվ-աե, 1986-ին գերեզմանոցը ենթարկվել է խիստ ավերածության` խաչքարերը տեղահանվել են և ջարդվել: |
|
|
3.1.1. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
մեծ մասով խրված հողի մեջ, ջարդված |
|
|
3.1.2. |
|
խաչքար |
1270-ական թթ. |
|
|
պատվիրատու` Ստեփանոս կրոնավոր, 1986-ին խաչքարը տեղահանվել և ջարդվել է, պահպանվում է 9 բեկորների բաժանված |
|
|
3.1.3. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
1986-ին տեղահանված, ընկած, մասամբ հողմնահարված |
|
|
3.1.4. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
1986-ին խաչքարը ջարդվել է 2 մասի, վերին մասը տեղահանվել է, ստորինը` իր նախնական տեղում է |
|
|
3.1.5. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ընկած, թերի |
|
3.2. |
|
|
եկեղեցի ս. Աստվածածին |
12-13 դդ. |
|
|
նորոգված` 1215-ին |
4. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
11-13 դդ. |
գ. մ. |
|
գյուղամիջյան գերեզմանոցում, կոտրված 3 մասի |
5. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13-15 դդ. |
գ. մ. |
|
գյուղամիջյան գերեզմանոցում |
6. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
14-15 դդ. |
գ. մ. |
|
գյուղամիջյան գերեզմանոցում երկատված |
7. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
14-16 դդ. |
գ. մ. |
|
գյուղամիջյան գերեզմանոցում |
8. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
15-17 դդ. |
գ. մ. |
|
գյուղամիջյան գերեզմանոցում |
9. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
15-17 դդ. |
գ. մ. |
|
գյուղամիջյան գերեզմանոցում |
10. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
15-17 դդ. |
գ. մ. |
|
գյուղամիջյան գերեզմանոցում, պահպանված 2/3 մասով |
11. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
15-17 դդ. |
գ. մ. |
|
գյուղամիջյան գերեզմանոցում |
3.88. Վարդաշատ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
9-20 դդ. |
գ. մ. |
Տ |
|
|
1.1. |
|
|
եկեղեցի |
19 դ. |
|
Տ |
հիմնովին վերակառուցված 1997-ին, վրկռ. ճարտ.` Թ. Գևորգյան |
|
1.2. |
|
|
խաչքար |
9 դ. |
|
|
|
|
1.3. |
|
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
|
|
1.4. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
1.5. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
1.6. |
|
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
|
|
1.7. |
|
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
1.8. |
|
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
1.9. |
|
|
խաչքար |
19 դ. |
|
|
|
3.91. Վերին Արտաշատ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
ամ մասում |
Տ |
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
19 դ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1948 թ. |
գ. մ. |
Տ |
ճարտ.` Գ. Թամանյան |
4. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1975 թ. |
գ. մ. |
Տ |
քանդ.` Տ. Միրզոյան ճարտ.` Յու. Թամանյան |
5. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՅԱԿՈՎ ՍՎԵՐԴԼՈՎԻ |
1959 թ. |
գ. մ. |
Տ |
քանդ.` Ս. Մանասյան |
6. |
|
|
|
ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՏՈՒՆ |
1957 թ. |
գ. մ. |
Տ |
ճարտ.` Գ. Թամանյան |
3.92. Վերին Դվին գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ՈՒՄՐԱ» |
19 դ. |
գ. մ. |
Տ |
ասորական եկեղեցի |
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
գ. մ. |
Տ |
|
3.93. Տափերական գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1946 թ. |
գ. մ. |
Տ |
ճարտ.` Ռ. Իսրայելյան |
2. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ` ՀՈԿՏԵՄԲԵՐՅԱՆ ՀԵՂԱՓՈԽՈՒԹՅԱՆ 50-ԱՄՅԱԿԻՆ |
1968 թ. |
Երևան-Արարատ ճանապարհից աջ |
Տ |
ճարտ.` Ռ. Ալավերդյան |
3.94. Ուրցալանջ գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-20 դդ. |
ամ մասում |
Տ |
|
|
1.1. |
|
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
14-18 դդ. |
1,5 կմ հս-ամ |
Տ |
Երևան-Գորիս մայրուղուց ձախ, բլրի վրա |
3.95. Ուրցաձոր գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
մթա 2-1 հզմ |
6 կմ հս-ամ |
Հ |
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՏԱՓԻ ԲԵՐԴ» («ԳԵՎՈՐԳ ՄԱՐԶՊԵՏՈՒՆԻ») |
10-13 դդ. |
6 կմ հս-ամ |
Հ |
|
|
2.1. |
|
|
եկեղեցի |
10-13 դդ. |
|
|
|
|
|
2.1.1. |
|
տապանաքար |
12-13 թթ. |
|
Հ |
եկեղեցու պատի ստորին շարվածքում, մարդու սխեմատիկ պատկերով |
|
|
2.1.2. |
|
տապանաքար Թաթևոսի |
15-16 դդ. |
|
Հ |
եկեղեցու հս պատի տակ |
|
2.2. |
|
|
օժանդակ շինություններ |
10-13 դդ. |
|
|
|
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՂԱՐԱԲԱՂԼԱՐ» |
10-16 դդ., 19-20 դդ. |
5 կմ աե |
|
Նախկին Արարատի շրջ., կնտ մասում, Խոսրով գետակի ստորին հոսանքում, ապաբնակեցվել է 1959-1960 թթ.: |
|
3.1. |
|
|
եկեղեցի |
5-6 դդ. |
|
|
ավերված, պահպանվել են միայն հիմքերը |
|
3.2. |
|
|
եկեղեցի |
13-14 դդ. |
|
|
Կիսավեր, պահպանվել են աե պատը, հս և հվ պատերը` մասամբ |
4. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
13-15 դդ. |
10 կմ հս |
Հ |
Ուրծ քաղաքատեղիից հվ, հիմնավեր |
5. |
|
|
|
ՔԱՂԱՔԱՏԵՂԻ ՈՒՐԾ |
4-17 դդ. |
7 կմ հս-աե |
Հ |
|
|
5.1. |
|
|
ամրոց «Ուրծի բերդ» |
4-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
5.2. |
|
|
եկեղեցի |
5-6 դդ. |
|
Հ |
քաղաքատեղիի հվ-ամ մասում, Խոսրով գետի աջ ափին, փոքրիկ բլրի գագաթին, հիմնավեր |
|
5.3. |
|
|
եկեղեցական համալիր «Վանք» |
14-15 դդ. |
|
Հ |
քաղաքատեղիի հս մասում, բարձունքի վրա |
|
|
5.3.1. |
|
եկեղեցի |
14 դ. |
|
|
փոքր եկեղեցի (անվանում են նաև մատուռ) |
|
|
5.3.2. |
|
եկեղեցի |
14 դ. |
|
|
մեծ եկեղեցի, կիսավեր |
|
|
5.3.3. |
|
գերեզմանոց |
14-17 դդ. |
|
|
|
|
5.4. |
|
|
եկեղեցական համալիր «Վանք» |
15-17 դդ. |
|
Հ |
քաղաքատեղիի աե մասում, կիսավեր |
|
|
5.4.1. |
|
եկեղեցի |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.1.1. |
խաչքար |
14 դ. |
|
|
եկեղեցու ներսում |
|
|
|
5.4.1.2. |
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
եկեղեցու ներսում |
|
|
|
5.4.1.3. |
տապանաքար |
16 դ. |
|
|
եկեղեցու ներսում` կիսաեղծ արձանագրությամբ |
|
|
5.4.2. |
|
գավիթ |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.2.1. |
խաչքար |
1526 թ. |
|
|
գավթի ներսում` կանգնեցված գլխիվայր |
|
|
5.4.3. |
|
գերեզմանոց |
12-17 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.3.1. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.3.2. |
խաչքար |
13-15 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.3.3. |
խաչքար |
13-15 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.3.4. |
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.3.5. |
խաչքար |
15-17 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.3.6. |
խաչքար |
15-17 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.3.7. |
խաչքար |
15-17 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.3.8. |
տապանաքար |
15-17 դդ. |
|
|
|
|
|
|
5.4.3.9. |
տապանաքար |
15-17 դդ. |
|
|
|
3.96. Փոքր Վեդի գյուղ
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
18-19 դդ. |
|
Տ |
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳՅՈԼՋՂԵՆ» |
9-14 դդ., 18-19 դդ. |
37 կմ աե |
|
Նախկին Արարատի շրջ., Վեդի գետի վերին հոսանքի շրջանում, անտառապատ լեռնային վայրում, լքվել է 1949-ին: |
|
2.1. |
|
|
գերեզմանոց |
9-17 դդ. |
|
|
գյուղատեղիից 0,5 կմ հս |
|
|
2.1.1. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
տեղահանված, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.1.2. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
տեղահանված, խիստ հողմնահարված վերնամասը ջարդված |
|
|
2.1.3. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
տեղահանված, հենած քարի, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.1.4. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված, պահպանվել է վերին կեսը |
|
|
2.1.5. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
տեղահանված, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.1.6. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
տեղահանված, խիստ հողմնահարված, վերնամասը ջարդված |
|
|
2.1.7. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
տեղահանված, պահպանվել է 2 բեկորով |
|
|
2.1.8. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
տեղահանված, վերնամասը ջարդված, ձախ եզրագոտին և վարդյակը տաշված |
|
|
2.1.9. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված, վերնամասը ջարդված |
|
|
2.1.10. |
|
խաչքար |
1328 թ. |
|
|
Տեղահանված, խիստ հողմնահարված, վերնամասը չի պահպանվել |
|
|
2.1.11. |
|
խաչքար |
1459 թ. |
|
|
տեղահանված, վերնամասը չի պահպանվել |
|
2.2. |
|
|
գերեզմանոց |
11-14 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ-ամ եզրին |
|
|
2.2.1. |
|
տապանաքար Մարգար սարկավագի |
1317 թ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
2.2.2. |
|
տապանաքար |
16-17 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված |
|
2.3. |
|
|
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
Գյուղատեղիի կնտ-ում, հենած ծառին, պահպանվել է կիսով: |
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1968 թ. |
գ. մ. |
Տ |
|
98 Խոսրովի արգելոց
1. Ալիմարդան գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱԼԻՄԱՐԴԱՆ» |
17-19 դդ. |
Արտաշատից 25 կմ հս-աե |
|
Գյուղ նախկին Արարատի, 1940 թ.-ից` Արտաշատի շրջանում, Ազատ գետի վերին հոսանքում, Միլի գետի հովտում, Գողթ գյուղի դիմաց, լքվել է 1948-1949 թթ. |
2. Աղասիբեկլու գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՂԱՍԻԲԵԿԼՈՒ» («ԱՂԱՍԼՈՒ») |
12-17 դդ., 19-20 դդ. |
Վեդիից 15 կմ հվ-աե |
|
նախկին Արարատի շրջ., Վեդի գետի աջ վտակ Խոսրով գետակի միջին հոսանքի աջ ափին, լքվել է 1930-ական թթ.` բնակավայրի խոշորացման հետևանքով |
|
1.1. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
տեղահանված, ջարդված, պահպանվում է 2 կտորը |
3. Աղքիլիսա գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՂՔԻԼԻՍԱ» («ՍՊԻՏԱԿ ՎԱՆՔ») |
10-14 դդ. |
Վեդիից 42 կմ հս-աե |
|
Նախկին Արարատի շրջ. աե մասում, Վեդի գետի վերին հոսանքում, Վեդի գետի վտակ Խոսրով գետի աջ կողմում, Սագրաբերդից 4 կմ հս-աե, լքվել է 1950-ական թթ.: |
|
1.1. |
|
|
եկեղեցի «Սպիտակ վանք» (Աղքիլիսա) |
12-13 դդ. |
|
|
կիսավեր, ծածկն ամբողջապես փլված |
|
|
1.1.1. |
|
գերեզմանոց |
11-14 դդ. |
|
|
եկեղեցու շուրջը |
|
|
|
1.1.1.1. |
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
եկեղեցու հս-աե անկյան մոտ, տեղահանված |
|
|
|
1.1.1.2. |
խաչքար |
1283 թ. |
|
|
եկեղեցու հվ-ամ անկյան մոտ, պատվիրատուներ` Գրիգոր և Հայրապետ |
|
|
|
1.1.1.3. |
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
հենած եկեղեցու հվ պատին, արտաքուստ |
4. Ավանիկ (Փոքր շեն), (Քյորփիքենդ) գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՎԱՆԻԿ» («ՓՈՔՐ ՇԵՆ»), («ՔՅՈՐՓԻՔԵՆԴ») |
5-17 դդ. 18-20 դդ. |
Գառնի գյուղից 14 կմ հվ-աե |
|
Ազատ գետի աջակողմյան թեքդիր սարալանջին, պատկանել է Հավուց թառին, իսկ 18 դ.` Խոր Վիրապին |
|
1.1. |
|
|
աղբյուր |
12-16 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հս-աե կողմում |
|
1.2. |
|
|
գերեզմանոց |
9-14 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ կողմում, ձորաբերանի բարձրադիր սարահարթին |
|
1.3. |
|
|
եկեղեցի |
4-5 դդ. |
|
|
ավերակ |
|
|
1.3.1. |
|
կոթող |
6-7 դդ. |
|
|
եկեղեցու ամ կողմում |
|
|
1.3.2. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
Աջ թևը չի պահպանվել, եկեղեցու հվ պատի տակ: |
|
|
1.3.3. |
|
տապանաքար Աշոտի |
9-10 դդ. |
|
|
Եկեղեցու հվ-աե անկյան մոտ, արձանագիր, Աշոտ Բագրատունու վաղամեռիկ թոռան տապանաքարն է: |
|
1.4. |
|
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի ավերակների մեջ, ագուցված մի տան պահպանված պատին, արձանագիր, վերին և ստորին մասերը ջարդված |
|
1.5. |
|
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
եկեղեցուց հս-աե, տնատեղերի փլատակների մեջ |
|
1.6. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիից ամ, Գլան տանող ճանապարհին, տեղահանված, մամռակալած |
|
1.7. |
|
|
խաչքար |
1282 թ. |
|
|
ժայռափոր, Գառնի-Կաքավաբերդ խճուղու եզրին, արձանագիր (6 տող), արձանագրությունը վնասված գանձախույզների պայթեցումներից |
|
1.8. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ մասում, մամռակալված |
5. Բայբուրդ գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ |
5-7 դդ. |
կնտ |
|
|
|
1.1. |
|
|
եկեղեցի |
5-7 դդ. |
|
|
կիսավեր |
|
1.2. |
|
|
գավիթ |
5-7 դդ. |
|
|
կից է եկեղեցուն հվ-ից, ավերակ |
|
1.3. |
|
|
գերեզմանոց |
10-14 դդ. |
|
|
եկեղեցու շուրջը |
|
|
1.3.1. |
|
խաչքար |
5-7 դդ. |
|
|
թևավոր, եկեղեցու ամ պատի տակ, ներքին թևը ջարդված |
|
|
1.3.2. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
եկեղեցու ամ պատի տակ, խիստ հողմնահարված |
|
|
1.3.3. |
|
խաչքար |
10 դ. |
|
|
եկեղեցու հվ պատի մոտ, մակերեսը ջարդոտված |
|
|
1.3.4. |
|
խաչքար |
10 դ. |
|
|
եկեղեցու հվ պատի մոտ, եզրերը ջարդոտված |
|
|
1.3.5. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
եկեղեցու ամ պատի տակ, անկյունները ջարդված |
|
|
1.3.6. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
եկեղեցու ամ պատի տակ, խիստ հողմնահարված |
|
|
1.3.7. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
եկեղեցու ամ պատի մոտ, եզրերը ջարդոտված |
|
|
1.3.8. |
|
խաչքար |
11 դ. |
|
|
եկեղեցու հվ պատի դիմաց, եզրերը և անկյունները ջարդոտված |
|
|
1.3.9. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
եկեղեցու հվ պատի տակ, եզրերը ջարդված, կանգնեցված գետնին |
6. Բերդատակ (Կալադիբի) գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԿԱՔԱՎԱԲԵՐԴ» («ԹԱԹՈՒԼԻ ԲԵՐԴ») |
մթա 2 հզմ, 10-14 դդ. |
նախկին Արտաշատի շրջ., Գառնիից 12 կմ հվ-աե, «Բերդատակ» գյուղատեղիից 2 կմ հս |
|
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԵՐԴԱՏԱԿ» |
17-18 դդ. |
նախկին Արտաշատի շրջ., Գառնիից 12 կմ հվ-աե |
|
Նախկին Կալադիբի գյուղն է, որ ապաբնակեցվել է 1950-ական թթ.: Այդպես է կոչվել Կաքավաբերդի տակ գտնվելու համար: |
3. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
13 դ. |
Կաքավաբերդից 4 կմ հս-աե, Կոթուր գետից աջ բարձրացող ժայռերի մեջ |
|
ժայռափոր |
4. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ՅԱԽԸՇԽԱՆ ԱՅՐ» (ԺԱՅՌԱՓՈՐ ՄԵՆԱՍՏԱՆ) |
7-17 դդ. |
Կաքավաբերդից 5 կմ աե, Քոռաձոր կոչվող կիրճում |
|
Ժայռափոր, պահպանվել է միայն հս հատվածը: |
5. |
|
|
|
ՏԱՊԱՆԱՏՈՒՆ |
13 դ. |
Կաքավաբերդ ամրոցից 4 կմ հվ-աե |
|
Ժայռափոր, խիստ ավերված, պայթեցվել է գանձախույզների կողմից` 1980-ական թթ.: |
7. Գլան (Գիլանլար) գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՆԵՐՔԻՆ ԳԼԱՆ» |
10-17 դդ. |
Արտաշատից 28 կմ հս-աե, Բայբուրդից 3 կմ ամ |
|
Հիշատակվում է որպես Աղջոց վանքի կալվածք: |
|
1.1. |
|
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի կնտ-ում, հիմնավեր եկեղեցու ավերակների մեջ |
|
1.2. |
|
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի ամ կողմում |
|
1.3. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
գյուղատեղիի հս կողմում |
|
1.4. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
Գյուղատեղիի կնտ-ում, հիմնավեր, եկեղեցու ավերակների մեջ, վերնամասը չի պահպանվել, տեղահանված: |
|
1.5. |
|
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հիմնավեր եկեղեցուց աե, ժայռաբեկորի վրա |
|
1.6. |
|
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
Գյուղատեղիի ամ կողմում, պահպանվում է 2 կեսով: |
|
1.7. |
|
|
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
Գյուղատեղիի հս-ամ կողմում, պահպանվում է 2 կեսով: |
|
1.8. |
|
|
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հիմնավեր եկեղեցուց 5 մ ամ, եզրերը ջարդված, խիստ հողմնահարված և մամռապատ |
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԵՐԻՆ ԳԼԱՆ» |
18-19 դդ. |
Արտաշատից 28 կմ հս-աե, Աղջոց վանքից 1 կմ հս-աե |
|
Հիշատակվում է որպես Աղջոց վանքի կալվածք: |
|
2.1. |
|
|
գերեզմանոց |
12-16 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ կողմում |
|
|
2.1.1. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
պոչուկը ջարդված, մասամբ հողմնահարված |
|
|
2.1.2. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
|
2.1.3. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
Երկատված, վերնամասը չի պահպանվել |
|
|
2.1.4. |
|
խաչքար Ոսթանես քահանայի |
1233 թ. |
|
|
թեքությամբ խրված հողի մեջ |
|
|
2.1.5. |
|
խաչքար |
14 դ. |
|
|
հողմնահարված, մասամբ մամռակալած |
|
|
2.1.6. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
2.1.7. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
խիստ հողմնահարված |
|
|
2.1.8. |
|
խաչքար Միրիջանի |
1451 թ. |
|
|
խիստ հողմնահարված, մամռակալած, ընկած գետնին |
|
|
2.1.9. |
|
խաչքար |
15 դ. |
|
|
|
|
|
2.1.10. |
|
խաչքար |
15 դ. |
|
|
|
|
|
2.1.11. |
|
խաչքար Միրիջանի |
15 դ. |
|
|
ամրացված պատվանդանին |
|
|
2.1.12. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
խիստ հողմնահարված և մամռակալած |
|
|
2.1.13. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
|
2.1.14. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
տեղահանված և հողմնահարված |
|
|
2.1.15. |
|
խաչքար |
16 դ. |
|
|
մասամբ հողմնահարված |
|
|
2.1.16. |
|
տապանաքար |
14-15 դդ. |
|
|
մասամբ հողմնահարված |
|
|
2.1.17. |
|
տապանաքար |
14-15 դդ. |
|
|
խիստ հողմնահարված |
|
|
2.1.18. |
|
տապանաքար Զալապի |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
|
2.1.19. |
|
տապանաքար |
15-16 դդ. |
|
|
խիստ հողմնահարված և մամռապատ |
|
|
2.1.20. |
|
տապանաքար |
15-16 դդ. |
|
|
|
|
|
2.1.21. |
|
տապանաքար |
15-16 դդ. |
|
|
Սալի մեջտեղում բացված է անցք: |
8. Գյոլասոր գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳՅՈԼԱՍՈՐ» |
9-17 դդ. |
Արտաշատից 29 կմ աե |
|
Նախկին Արտաշատի շրջ., Ազատ գետի ձախ կողմում: Բնակվել են հիմնականում ասորիներ: |
|
1.1. |
|
|
գերեզմանոց |
10-14 դդ. |
|
|
Գյուղատեղիի կնտ-ում, գյուղատեղիի մեծ գեր-ոցն է |
|
|
1.1.1. |
|
արձանագրություն |
1029 թ. |
|
|
10-տողանոց |
|
|
1.1.2. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
1.1.3. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
տեղահանված, վերին մասը ջարդված, մասամբ հողմնահարված |
|
|
1.1.4. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
տեղահանված, վերին մասը ջարդված, մասամբ հողմնահարված |
|
|
1.1.5. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված |
|
|
1.1.6. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված |
|
|
1.1.7. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
1.1.8. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
1.1.9. |
|
խաչքար |
12 դ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
1.1.10. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված, մամռակալած |
|
|
1.1.11. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
1.1.12. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
տեղահանված, ջարդված 2 մասի, մասամբ հողմնահարված |
|
|
1.1.13. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված, մամռակալած |
|
|
1.1.14. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
1.1.15. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
1.1.16. |
|
խաչքար |
1499 թ. |
|
|
մասամբ հողմնահարված |
|
|
1.1.17. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
1.1.18. |
|
խաչքար |
16 դ. |
|
|
տեղահանված, մասամբ հողմնահարված, մամռակալած |
|
|
1.1.19. |
|
կոթող |
11-12 դդ. |
|
|
տեղահանված, վերին մասը ջարդված |
|
1.2. |
|
|
գերեզմանոց |
11-13 դդ. |
|
|
Գյուղատեղիի հվ-աե բլրին, խաչքարերը բերված են հարևան գյուղատեղիներից և իբրև տապանաքար դրված են ասորիների գերեզմաններին |
|
|
1.2.1. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, արձանագիր |
|
|
1.2.2. |
|
խաչքար Սիմեոնի |
12-13 դդ. |
|
|
|
|
|
1.2.3. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
արձանագիր |
9. Զիմի գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԶԻՄՄԻ» |
10-16 դդ., 19-20 դդ. |
Վեդի գետի վերին հոսանքի շրջանում |
|
Նախկին Արարատի շրջ., լքվել է 1940-ական թթ.` բնակիչների Ադրբեջան տեղափոխվելու կապակցությամբ: |
|
1.1. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի Հս մասում, սարալանջին, տեղահանված, երկատված, թեթևակի հողմնահարված |
10. Իմիրզեկ գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
9-11 դդ. |
Ազատ գետի ձախ վտակ Դարբանդի աջ կողմում, Իմիրզեկ գյուղատեղիից 4 կմ հվ-աե |
|
ծածկված է գրեթե անանցանելի բուսականությամբ |
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԻՄԻՐԶԵԿ» («ՎԱՆՍՏԱՆ») |
12-18 դդ. |
Բայբուրդից 3 կմ աե |
|
նախկին Արտաշատի շրջ. աե մասում, «Արջաձորի բարձունք» կոչվող բարձրադիր վայրում, Ուխտուակունք գետակի աջ ափին |
|
2.1. |
|
|
եկեղեցի ս. Աստվածածին |
13 դ. |
|
|
գյուղատեղիի կնտ-ում, ավերված |
|
2.2. |
|
|
գերեզմանոց |
13-14 դդ. |
|
|
ավերակ եկեղեցու ամ կողմում |
|
|
2.2.1. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
վերնամասը ջարդված |
|
|
2.2.2. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
արձանագիր, հողմնահարված, եզրերը ջարդված, գեր-ոցի ամ մասում |
|
|
2.2.3. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
Երկատված, պահպանվել է միայն վերին մասը: |
|
|
2.2.4. |
|
խաչքար |
15 դ. |
|
|
վերնամասը ջարդված |
|
|
2.2.5. |
|
խաչքար Սաթեայի |
1432 թ. |
|
|
եզրերն ու քիվը ջարդված |
|
|
2.2.6. |
|
խաչքար |
1471 թ. |
|
|
վերին աջ անկյունը և եզրերը ջարդված |
|
|
2.2.7. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
երկատված, վերին մասը չի պահպանվել |
|
|
2.2.8. |
|
խաչքար Գոհարի |
16 դ. |
|
|
վերին ձախ անկյունը ջարդված |
|
|
2.2.9. |
|
խաչքար |
16 դ. |
|
|
անկյունները ջարդված |
|
|
2.2.10. |
|
խաչքար |
1551 թ. |
|
|
տեղահանված, եզրերը ջարդոտված |
|
|
2.2.11. |
|
խաչքար |
1569 թ. |
|
|
երկատված, պահպանվել է ստորին մասը |
|
|
2.2.12. |
|
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
եզրամասերը ջարդված |
|
|
2.2.13. |
|
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
կանգուն, խիստ հողմնահարված |
|
|
2.2.14. |
|
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղաշարժված, եզրերն ու անկյունները ջարդված |
|
|
2.2.15. |
|
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
գեր-ոցի կնտ-ում |
|
|
2.2.16. |
|
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
գեր-ոցի կնտ-ում, եռատված, եզրերը ջարդված |
|
|
2.2.17. |
|
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
գեր-ոցի կնտ-ում, մեծ մասամբ ծածկված հողով |
|
|
2.2.18. |
|
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
գեր-ոցի կնտ-ում, խիստ հողմնահարված, անկյունները ջարդված |
|
|
2.2.19. |
|
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
կենտրոնից ջարդված |
|
|
2.2.20. |
|
տապանաքար |
13 դ. |
|
|
եռատված |
|
|
2.2.21. |
|
տապանաքար |
13 դ. |
|
|
արձանագիր, արձանագրությունը հողմնահարված, եզրերը ջարդված |
|
|
2.2.22. |
|
տապանաքար |
13 դ. |
|
|
մեծ մասամբ ծածկված հողով, անկյունները ջարդված |
|
|
2.2.23. |
|
տապանաքար |
13 դ. |
|
|
գեր-ոցի հս-աե մասում |
|
|
2.2.24. |
|
տապանաքար |
15-16 դդ. |
|
|
գեր-ոցի աե մասում, արձանագիր, խիստ հողմնահարված, եզրերն ու անկյունները ջարդված |
|
2.3. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հս-աե մասում, երկատված, ընկած գետնին |
|
2.4. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ագուցված բնակելի տներից մեկի պատին, բեկոր |
|
2.5. |
|
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
քիվին անավարտ արձանագրություն, գյուղատեղիի հվ մասում |
|
2.6. |
|
|
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ-ամ մասում, բնակելի տներից մեկի պատի մոտ |
|
2.7. |
|
|
խաչքար |
1568 թ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ-ամ մասում, բնակելի տներից մեկի պատի մոտ հենած, եզրերը ջարդված |
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՄԻՐԶԻԿԻ ԽՈՒՑ» |
12-13 դդ. |
Ազատ գետի աջ ափին, Իմիրզեկ գյուղատեղիից 5 կմ հս-աե |
|
|
|
3.1. |
|
|
քարայր-կացարան |
10-13 դդ. |
|
|
ժայռափոր, միակտոր ժայռի մեջ |
4. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՓՈՔՐ ԻՄԻՐԶԵԿ» («ՓՈՔՐ ՎԱՆՍՏԱՆ») |
12-17 դդ. |
Իմիրզեկ գյուղատեղիից 1 կմ հս-աե |
|
|
5. |
|
|
|
ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ |
9-13 դդ. |
Ազատ գետի ձախ վտակ Դարբանդի աջ կողմում |
|
ուղղահայաց ժայռերի ստորոտում |
|
5.1. |
|
|
եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
|
Կիսաժայռափոր, կիսավեր, պահպանվել է ժայռափոր հատվածը: |
|
5.2. |
|
|
մատուռ |
12-13 դդ. |
|
|
Կիսաժայռափոր, կիսավեր, կառույցի քարակիր վերնամասն ամբողջությամբ քանդված է: |
|
5.3. |
|
|
քարայր-կացարան |
9-13 դդ. |
|
|
կիսավեր |
11. Խոսրով գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽՈՍՐՈՎ» |
9-17 դդ. |
Վեդիից 35 կմ հս-աե |
|
նախկին Արարատի շրջ., Վեդի գետի աջակողմյան Խոսրով վտակի վերին հոսանքի շրջանում |
|
1.1. |
|
|
եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
|
Գյուղատեղիից 4 կմ հս-աե, բարձր լեռնազանգվածի ստորոտին, աղբյուրի մոտ, անտառի եզրին, ավերակ, կանգուն է միայն հս պատը: |
|
1.2. |
|
|
եկեղեցի |
13 դ. |
|
|
Գյուղատեղիի կնտ-ում, սարալանջին, ավերակ, պահպանվել են միայն հս հատվածի պատերը` 1-1,5 մ բարձրությամբ: |
|
1.3. |
|
|
խաչքար |
12 դ. |
|
|
խրված հողի մեջ, մամռակալված |
|
1.4. |
|
|
խաչքար |
12 դ. |
|
|
ժայռափոր, գյուղատեղիից 2 կմ հս-ամ, «Մենաստան» վայրում, ժայռի արևմտահայաց երեսին |
|
1.5. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ժայռափոր, գյուղատեղիից 2 կմ հս-ամ, «Մենաստան» վայրում, ժայռի արևմտահայաց երեսին |
|
1.6. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
խրված հողի մեջ, մեջտեղից ճաքած |
|
1.7. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
վերնամասի աջ անկյունը վնասված |
|
1.8. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ընկած գետնին, եզրամասերը կոտրված |
|
1.9. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
պահպանված 1/4 մասով, վերին ձախ անկյունը |
|
1.10. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
Ընկած գետնին, պահպանվել է 1/4 մասով, ստորին ձախ անկյունը |
|
1.11. |
|
|
խաչքար Յոնանսարի |
13-14 դդ. |
|
|
ստորին մասը կոտրված |
|
1.12. |
|
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
1.13. |
|
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
խրված հողի մեջ, մամռակալված, արձանագիր |
|
1.14. |
|
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
խրված հողի մեջ |
|
1.15. |
|
|
խաչքար Սահակ քահանայի |
1501 թ. |
|
|
խրված հողի մեջ |
|
1.16. |
|
|
խաչքար |
16 դ. |
|
|
պատվանդանից իջեցված |
|
1.17. |
|
|
մատուռ |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիից 2 կմ հս-ամ |
|
1.18. |
|
|
քարայր-կացարանների համալիր |
12-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիից 4 կմ աե, լեռնազանգվածի հարավահայաց ստորոտին |
12. Խուց գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽՈՒՑ» |
10-13 դդ., 17 դ. |
Արտաշատից 34 կմ հս-աե |
|
Ազատ գետի աջ կողմում, սարալանջին |
|
1.1. |
|
|
եկեղեցական համալիր «Խուց» |
11-12 դդ. |
|
|
ժայռափոր |
|
|
1.1.1. |
|
եկեղեցի |
11-12 դդ. |
|
|
ժայռափոր |
|
|
1.1.2. |
|
մատուռ |
11-12 դդ. |
|
|
ժայռափոր |
|
|
1.1.3. |
|
մատուռ |
11-12 դդ. |
|
|
կիսաժայռափոր |
|
|
1.1.4. |
|
տապանատուն |
12-13 դդ. |
|
|
կիսաժայռափոր |
13. Մանկուք գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՄԱՆԿՈՒՔ» («ՍԱԳՐԱԲԵՐԴ») |
5-17 դդ. |
Ուրցաձորից 26 կմ հս-աե |
|
Նախկին Արարատի շրջ., Մանկուք գետի վերին հոսանքի անտառապատ հովտում, ապա բնակեցվել է 1959-ին: |
|
1.1. |
|
|
ամրոց «Սագրաբերդ» |
5-8 դդ. |
|
|
հիմնավեր, Խոսրով գետից ձախ, բարձր ժայռոտ սարի գագաթին |
|
1.2. |
|
|
գերեզմանոց |
9-14 դդ. |
|
|
Խոսրով գետից ձախ, բլրի գագաթին |
|
|
1.2.1. |
|
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
գեր-ոցի կնտ-ում, մամռակալած |
|
|
1.2.2. |
|
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
ընկած, տեղահանված, հողմնահարված |
|
|
1.2.3. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
մամռակալած, հողմնահարված |
|
|
1.2.4. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
մամռակալված |
|
|
1.2.5. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
ընկած, մամռակալած |
|
|
1.2.6. |
|
խաչքար |
1157 թ. |
|
|
գեր-ոցի կնտ-ում, թեքված դեպի ամ, կիսաեղծ արձանագրությամբ (4 տող) |
|
|
1.2.7. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
շրջված` պատվանդանի հետ միասին |
|
|
1.2.8. |
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ընկած, հողմնահարված |
|
1.3. |
|
|
եկեղեցի |
10-13 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի հվ-ամ մասում, անտառոտ լանջին |
|
1.4. |
|
|
եկեղեցի |
13 դ. |
|
|
գյուղատեղիի հս-ամ մասում, բարձրադիր ժայռի լանջին, թաղը և պատերի վերին շարքերը քանդված |
|
1.5. |
|
|
խաչքար |
13 դ. 2-րդ կես |
|
|
գյուղատեղիի ավերակների մեջ, արձանագիր (13 տող և կողին 12 կարճ տող): Տեղահանված, պահպանվել է ստորին կեսը: |
3.99. Մարզի վարչական տարածքում գտնվող պետական սեփականություն հանդիսացող պահուստային ֆոնդի հողեր
1. Աղջոց գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՂՋՈՑ» |
10-18 դդ. |
Գառնիից 5- 6 կմ հվ-աե |
|
Արտաշատի շրջ. նախկին Գիլանլար փոքրիկ գյուղի մոտ |
|
1.1. |
|
|
վանական համալիր Աղջոց ս. Ստեփանոս |
12-13 դդ. |
|
|
Գիլանլարից 1 կմ հս |
|
|
1.1.1. |
|
եկեղեցի ս. Ստեփանոս |
13 դ. |
|
|
պատվիրատու` Զազա իշխանուհի Ավերվել է 1679 թ. երկրաշարժից: |
|
|
|
1.1.1.1. |
խաչքար |
1258 թ. |
|
|
եկղ-ցու հվ պատի մոտ, արտաքուստ |
|
|
|
1.1.1.2. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ամ ճակատի վերնամասում ագուցված |
|
|
|
1.1.1.3. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ամ ճակատի վերնամասում ագուցված |
|
|
|
1.1.1.4. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ամ պատի մոտ |
|
|
|
1.1.1.5. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ամ ճակատի վերնամասում ագուցված |
|
|
|
1.1.1.6. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ամ ճակատին ագուցված, մուտքից հվ |
|
|
|
1.1.1.7. |
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
ամ պատի մոտ, մուտքից հս, երկատված |
|
|
1.1.2. |
|
գավիթ |
13 դ. |
|
|
կից է եկեղեցուն ամ-ից |
|
|
|
1.1.2.1. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ագուցված հվ պատին, ներքուստ |
|
|
|
1.1.2.2. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ագուցված հվ պատին, ներքուստ |
|
|
|
1.1.2.3. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ագուցված աե պատին, խիստ հողմնահարված |
|
|
|
1.1.2.4. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ագուցված աե պատին |
|
|
|
1.1.2.5. |
խաչքար |
15 դ. |
|
|
հվ-ամ անկյան մոտ, ստորին մասը ջարդված, տեղահանված |
|
|
|
1.1.2.6. |
տապանաքար |
13 դ. |
|
|
գավթում, արձանագիր, հողմնահարված |
|
|
|
1.1.2.7. |
տապանաքար |
14-15 դդ. |
|
|
գավթի հս պատի մոտ, արտաքուստ, արձանագիր, թեթևակի հողմնահարված |
|
|
1.1.3. |
|
եկեղեցի ս. Պողոս-Պետրոս |
1270 թ. |
|
|
կից է ս. Ստեփանոս եկղ-ցուն, կիսավեր |
|
|
|
1.1.3.1. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
հենած ամ պատին, երկատված |
|
|
|
1.1.3.2. |
խաչքար Կարապետ վարդապետի |
1219 թ. |
|
|
ամ պատի դիմաց |
|
|
|
1.1.3.3. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ավագ խորանում, տեղահանված |
|
|
|
1.1.3.4. |
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
ամ պատի մոտ, արտաքուստ, երկատված |
|
|
|
1.1.3.5. |
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
ամ պատի դիմաց, երկատված, մամռապատ |
|
|
|
1.1.3.6. |
խաչքար Մարգարի |
1555 թ. |
|
|
հենած ամ պատին, վերին ձախ անկյունը և ելուստը ջարդված |
|
|
|
1.1.3.7. |
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
հենած ամ պատին, ստորին աջ անկյունը ջարդված, հողմնահարված |
|
|
1.1.4. |
|
օժանդակ շինություններ |
13-14 դդ. |
|
|
համալիրի հս կողմում, ավերված |
|
|
1.1.5. |
|
գերեզմանոց |
9-17 դդ. |
|
|
վանքից 150 մ ամ, թեք բլրալանջին |
|
|
|
1.1.5.1. |
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
թեթևակի հողմնահարված, տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.2. |
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
խիստ հողմնահարված, տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.3. |
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
պոչուկը ջարդված, հողմնահարված, տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.4. |
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
ստորին մասը ջարդված, տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.5. |
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
հողմնահարված, տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.6. |
խաչքար |
9-10 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.7. |
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
թեթևակի հողմնահարված, տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.8. |
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
թեթևակի հողմնահարված, տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.9. |
խաչքար |
10-11 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.10. |
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
ելուստը ջարդված, տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.11. |
խաչքար |
1197 թ. |
|
|
եզրերը թեթևակի ջարդված, արձանագիր (12 տող) |
|
|
|
1.1.5.12. |
խաչքար Վարդանի |
1197 թ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.13. |
խաչքար |
12 դ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.14. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
Երկատված երկայնքով, աջ կեսը չի պահպանվել, արձանագիր: |
|
|
|
1.1.5.15. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
ելուստն ու ձախ կողը ջարդված |
|
|
|
1.1.5.16. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
Երկատված, ստորին կեսը չի պահպանվել: |
|
|
|
1.1.5.17. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
Երկատված, վերին հատվածը չի պահպանվել: |
|
|
|
1.1.5.18. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, հողմնահարված |
|
|
|
1.1.5.19. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.20. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
վերին աջ անկյունը ջարդված |
|
|
|
1.1.5.21. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, մամռապատ, արձանագիր, պատվիրատուներ` Դավիթ և Գրիգոր |
|
|
|
1.1.5.22. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված, արձանագիր, պատվիրատուներ Մաթեոս և Գերսամբ քահանաներ |
|
|
|
1.1.5.23. |
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.24. |
խաչքար Շիրկանի |
1213 թ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.25. |
խաչքար Մխիթար քահանայի |
1213 թ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.26. |
խաչքար Պետրոսի |
1215 թ. |
|
|
|
|
|
|
1.1.5.27. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
|
1.1.5.28. |
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
արձանագիր, երկատված, տեղահանված |
2. Արջանոց գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՐՋԱՆՈՑ» |
8-17 դդ. |
Ուրցաձորից 35 կմ աե |
|
ալպիական մարգագետինների հատվածում |
|
1.1. |
|
|
գերեզմանոց |
9-16 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի կնտ, բլրի վրա |
|
|
1.1.1. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
գյուղատեղիի փլատակների մեջ, տեղահանված |
|
|
1.1.2. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
թմբի վրա, տեղահանված |
|
|
1.1.3. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
տեղահանված |
|
|
1.1.4. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
երկատված, տեղահանված |
|
|
1.1.5. |
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
վերին աջ հատվածը չի պահպանվել |
|
|
1.1.6. |
|
տապանաքար |
1451 թ. |
|
|
գյուղատեղիի փլատակների մեջ, տեղահանված |
3. Ելիջա գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԵԼԻՋԱ» |
18-19 դդ. |
Գառնիից 7-8 կմ աե |
|
Լքվել է 1950 թ.: Ազատ գետի կիրճի աջ ափին, Միլլիի ձորում |
4. Հավուց թառ գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ ՀԱԿՈԲ ՔԱՀԱՆԱՅԻ |
1278 թ. |
Գառնի-Հավուց թառ ճանապարհին |
|
ուղղանկյուն պատվանդանին, հողմնահարված |
2. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
15-16 դդ. |
Գառնի-Հավուց թառ ճանապարհի եզրին, Հավուց թառի համալիրից 300 մ հեռու |
|
|
3. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՀԱՎՈՒՑ ԹԱՌ |
11-18 դդ. |
Գառնիից 12 կմ աե |
|
|
|
3.1. |
|
|
եկեղեցի ս. Ամենափրկիչ |
13 դ. |
|
|
համալիրի ամ կողմում, բլրի վրա, կիսավեր |
|
|
3.1.1. |
|
գերեզմանոց |
12-15 դդ. |
|
|
եկղ-ցու ամ, հս և հս-աե կողմերում |
|
|
|
3.1.1.1. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու հվ-ամ անկյան մոտ, պատվանդանին |
|
|
|
3.1.1.2. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եզրերը կոտրված, հողմնահարված, գեր-ոցի հս մասում |
|
|
|
3.1.1.3. |
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու ամ պատի տակ, ջարդած 3 մասի |
|
|
|
3.1.1.4. |
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
գեր-ոցի հվ մասում, քանդակները հողմնահարված |
|
|
|
3.1.1.5. |
տապանաքար Աբրահամի |
12-13 դդ. |
|
|
արձանագրությունը հողմնահարված |
|
|
|
3.1.1.6. |
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
գեր-ոցի հս մասում, արձանագիր, արձանագրությունը (3 տող) հողմնահարված |
|
|
|
3.1.1.7. |
տապանաքար |
12-13 դդ. |
|
|
գեր-ոցի կնտ-ում, արձանագիր, արձանագրությունը` հողմնահարված |
|
|
|
3.1.1.8. |
տապանաքար պարոն Կուկորի |
1246 թ. |
|
|
արձանագրությունը` հողմնահարված |
|
|
3.1.2. |
|
մատուռ ս. Կարապետ |
13 դ. |
|
|
Ավերակ, եկղ-ցու հվ կողմում, պահպանվել է միայն հս պատը: |
|
|
3.1.3. |
|
մատուռ |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու և ս. Կարապետ մատուռի միջև |
|
|
3.1.4. |
|
մատուռ |
13 դ. |
|
|
ավերակ` ծածկված փլատակներով |
|
|
3.1.5. |
|
մատուռ |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու հվ-ամ կողմում, բլրալանջին, կիսաշեն |
|
3.2. |
|
|
եկեղեցի |
1721 թ. |
|
|
համալիրի կնտ-ում, ավերակ գավթի հս կողմում պատվիրատու` Աստվածատուր կաթողիկոս |
|
|
3.2.1. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու ավագ խորանում, եզրերն ու քանդակները ջարդված |
|
|
3.2.2. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու ավագ խորանի որմնախորշի մեջ |
|
|
3.2.3. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու ամ ճակատին |
|
|
3.2.4. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու ամ ճակատի հս որմնախորշի մեջ |
|
|
3.2.5. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու ամ ճակատի հվ որմնախորշի մեջ |
|
|
3.2.6. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու հվ պատի մեջ, վերին ձախ անկյունը ջարդված |
|
|
3.2.7. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ագուցված հվ պատին արտաքուստ |
|
|
3.2.8. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ագուցված հվ պատին արտաքուստ |
|
|
3.2.9. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
ագուցված հվ պատին արտաքուստ |
|
|
3.2.10. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
հս-ամ անկյան մոտ, կանգնեցված գետնին |
|
|
3.2.11. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
եկղ-ցու հս պատի մոտ, կանգնեցված պատվանդանին |
|
|
3.2.12. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
ագուցված հվ պատին արտաքուստ, ծայրերը ջարդված |
|
|
3.2.13. |
|
խաչքար |
14-15 դդ. |
|
|
ագուցված հվ պատին արտաքուստ |
|
3.3. |
|
|
գավիթ |
13 դ. |
|
|
համալիրի կնտ-ում, ավերակ վիճակում |
|
|
3.3.1. |
|
խաչքար Աստվածատուրի |
13 դ. |
|
|
գավթի ներսում |
|
|
3.3.2. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
գավթի ներսում, կանգուն |
|
|
3.3.3. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
գավթի հվ-ամ անկյան մոտ, կիսով հողի մեջ |
|
|
3.3.4. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
գավթի ներսում |
|
3.4. |
|
|
դամբարան |
13 դ. |
|
|
համալիրի կնտ-ում, գավթի աե ճակատին կից, կիսավեր |
|
3.5. |
|
|
մատուռ ս. Կարապետ |
1213 թ. |
|
|
համալիրի աե կողմում, թեք սարալանջին |
|
|
3.5.1. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
մատուռի հվ-ամ անկյան մոտ, կանգնեցված գետնին, եզրերը ջարդված |
|
|
3.5.2. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
մատուռի հս կողմում, ընկած |
|
|
3.5.3. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
մատուռից 15 մ հս, կանգուն |
|
3.6. |
|
|
քարավանատուն |
17-18 դդ. |
|
|
հվ պարսպի մեջ |
|
3.7. |
|
|
օժանդակ շինություններ |
17-18 դդ. |
|
|
համալիրի հս-ամ անկյունում |
|
|
3.7.1. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
օգտագործված է որպես մուտքի վերնամասի քար, պահպանվել է ձախ կեսը |
|
3.8. |
|
|
պարիսպ |
17-18 դդ. |
|
|
|
|
|
3.8.1. |
|
խաչքար |
11-12 դդ. |
|
|
աե պարսպի շարվածքում, արտաքուստ, ջարդված 2 կեսի |
|
|
3.8.2. |
|
խաչքար Հասանի |
1081 թ. |
|
|
ագուցված աե պատին, մուտքի մոտ |
|
|
3.8.3. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
գլխ. մուտքի մոտ, բակի կողմում |
|
|
3.8.4. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
հվ պարսպապատի վրա, պահպանվել է վերին կեսը |
|
|
3.8.5. |
|
խաչքար |
15 դ. |
|
|
աե պարսպապատին, բակի կողմից, արձանագիր, հողմնահարված |
|
|
3.8.6. |
|
խաչքար |
1473 թ. |
|
|
աե պարսպապատին, բակի կողմից. կազմող` Փբոզ |
|
|
3.8.7. |
|
խաչքար |
1476 թ. |
|
|
բակի կողմում, կազմող` Դավիթ |
|
|
3.8.8. |
|
խաչքար Մանվել աբեղայի |
1584 թ. |
|
|
հվ պարսպապատին, մուտքից վեր |
|
|
3.8.9. |
|
տապանաքար |
1301 թ. |
|
|
ամ պարսպապատին, բեկոր |
|
3.9. |
|
|
խաչքար |
12-13 դդ. |
|
|
վանքի բակում, գլխ. եկղ-ցուց ամ, անկյունները ջարդված |
|
3.10. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
վանքի բակում, գլխ. եկղ-ցուց հս-ամ, կանգուն |
|
3.11. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
վանքի բակում, գլխ. եկղ-ցում ամ, եզրերը ջարդված |
|
3.12. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
գլխ. եկղ-ցու հս-ամ անկյան մոտ, կանգնեցված ուղղանկյուն պատվանդանին, վերնամասը ջարդված |
|
3.13. |
|
|
խաչքար ս. Սարգիս |
13 դ. |
|
|
համալիրի հվ մուտքից մոտ 150 մ հվ, կենտրոնից ջարդված 2 մասի |
|
3.14. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
համալիրի հվ-աե կողմում, մատուռի մոտ, որմնափակ, արձանագիր, կիսավեր |
|
3.15. |
|
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
Որմնափակ խաչքարի մոտ, համալիրի հվ-աե անկյունում, ջարդված, պահպանվել է վերին մասը: |
|
3.16. |
|
|
խաչքար |
15-16 դդ. |
|
|
գլխ. եկղ-ցուց ամ, անկյունները և ստորին մասը ջարդված |
|
3.17. |
|
|
խաչքար |
16-17 դդ. |
|
|
վանքի գլխ. մուտքի աջ կողմում, խիստ հողմնահարված |
5. Վանք գյուղատեղի
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԱՆՔ» |
11-14 դդ. |
Գառնիից 12 կմ աե |
|
Գյոլասոր գյուղատեղիից 2 կմ հս-աե |
|
1.1. |
|
|
գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
|
|
|
|
|
1.1.1. |
|
խաչքար |
13 դ. |
|
|
տեղահանված, կանգնեցված գլխիվայր |
|
|
1.1.2. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
հենած ավերակ շենքի պատին, շրջված դիրքով |
|
|
1.1.3. |
|
խաչքար |
13-14 դդ. |
|
|
արձանագիր, տեղահանված, ստորին գրեթե կեսը ջարդված, հողմնահարված | | | |