ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

ԱԼԵՐԳՈԼՈԳԻ, ԿԼԻՆԻԿԱԿԱՆ ԻՄՈՒՆՈԼՈԳԻ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԲՆՈՒԹԱԳԻՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 Հիմք ընդունելով «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 35-րդ կետը և 31-րդ հոդվածի 1-ին մասի 9-րդ կետը.

Հրամայում եմ`

 1. Հաստատել ալերգոլոգի, կլինիկական իմունոլոգի մասնագիտական բնութագիրը՝ համաձայն հավելվածի:

 2. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից։

ԱԼԵՐԳՈԼՈԳԻ, ԿԼԻՆԻԿԱԿԱՆ ԻՄՈՒՆՈԼՈԳԻ

ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԲՆՈՒԹԱԳԻՐ

1․ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Ալերգոլոգը, կլինիկական իմունոլոգն իրականացնում է մասնագիտական գործունեություն ալերգոլոգիայի ոլորտում հիվանդանոցային, արտահիվանդանոցային, բնակչության առողջության առաջնային պահպանման, առողջարանային և խնամքի ապահովման ծառայություններում:

2. Ալերգոլոգ, կլինիկական իմունոլոգ կարող է համարվել անձը, ով ունի բարձրագույն բժշկական կրթություն և բժշկի որակավորում, հետդիպլոմային կրթություն (կլինիկական օրդինատուրա, կլինիկական ռեզիդենտուրա) ալերգոլոգիա և կլինիկական իմունոլոգիա մասնագիտությամբ, և ում կրթական փաստաթղթերը ճանաչվում են Հայաստանի Հանրապետության կողմից:

3. Ալերգոլոգը, կլինիկական իմունոլոգը կրթական ծրագրերի միջոցով կարող է ձեռք բերել լրացուցիչ մասնագիտացում` համաձայն Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2025 թվականի փետրվարի 17-ի թիվ 23-Ն հրամանի։

2․ ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

4․ Ալերգոլոգը, կլինիկական իմունոլոգն առողջապահության բնագավառում կարող է ստանձնել հետևյալ պաշտոնները`

1) Հիվանդանոցային բժշկական հաստատության ալերգոլոգ, կլինիկական իմունոլոգ.

2) Առողջության առաջնային պահպանման ծառայության ալերգոլոգ, կլինիկական իմունոլոգ.

3) Ալերգոլոգիական բաժանմունքի վարիչ.

4) Ցերեկային ստացիոնարի ալերգոլոգ, կլինիկական իմունոլոգ.

5) Անհետաձգելի բժշկական օգնության բաժանմունքի ալերգոլոգ, կլինիկական իմունոլոգ.

6) Բժշկական կազմակերպության գործադիր մարմնի ղեկավար (տնօրեն)։

3․ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԳԻՏԵԼԻՔՆԵՐ, ՈՒՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՀՄՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

5. Բժշկական գիտելիքներ և ունակություններ. ալերգոլոգը, կլինիկական իմունոլոգը պետք է`

1) Տիրապետի ռևմատոլոգիայի, դերմատոլոգիայի, համաճարակաբանության, ընդհանուր թերապիայի, թոքաբանության, նյարդաբանության, ինֆեկցիոն հիվանդությունների ընդհանուր գիտելիքներին և կարողանա կատարել տարբերակիչ ախտորոշում համախտանիշների միջև.

2) Տիրապետի ալերգիկ հիվանդությունների ախտորոշման և բուժման ժամանակակից մեթոդների ու մոտեցումների հիմնական սկզբունքներին` համաձայն միջազգային և Հայաստանի Հանրապետության ուղեցույցների ու գործելակարգերի, ինչպես նաև գործող Հիվանդությունների միջազգային դասակարգման (L50.1, J45.0 45,1 J30.0, J30.2 J30, L50, L50.1 Լ50,3 L50.4 L50.5 L50.6 T78.0 Z03.9).

3) Կարողանա վերլուծել հիվանդի ալերգոլոգիական և իմունոլոգիական անամնեզի տվյալները.

4) Կարողանա կիրառել հիվանդի հետազոտման օբյեկտիվ մեթոդները, հայտնաբերել հիվանդության ընդհանուր և սպեցիֆիկ նշանները.

5) Տիրապետի հետազոտման ալերգոլոգիական մեթոդներին՝ էլիմինացիոն թեստերին, մաշկային ալերգոլոգիական թեստերին, հրահրիչ թեստերին.

6) Տիրապետի ալերգիկ հիվանդությունների ֆարմակոթերապիայի հիմունքներին, դեղամիջոցների հիմնական խմբերի ֆարմակոդինամիկային և ֆարմակոկինետիկային, դեղորայքի օգտագործումից առաջացած բարդություններին, դրանց շտկման մեթոդներին.

7) Տիրապետի ալերգեն սպեցիֆիկ իմունոթերապիայի ձևերին, հնարավոր բարդություններին և դրանց շտկման մեթոդներին.

8) Տիրապետի արտաքին շնչառական գործառույթի հետազոտման՝ սպիրոմետրիայի կատարման մեթոդին և դրա արդյունքների վերլուծությանն ու գնահատմանը.

9) Կարողանա գնահատել արյան, մեզի, իմունոլոգիական և կենսաքիմիական, կոագուլոգրամայի ցուցանիշները.

10) Կարողանա վերլուծել ֆիզիկական հետազոտության, լաբորատոր և գործիքային հետազոտությունների արդյունքները, գնահատել իմունոլոգիական հատուկ հետազոտությունների արդյունքները.

11) Կարողանա կազմել հիվանդի վարման տարբերակված պլան՝ համաձայն ընդունված ընթացակարգերի ու գործելակարգերի.

12) Կարողանա ձևակերպել առողջապահության օրենսդրությամբ նախատեսված բժշկական փաստաթղթերը.

13) Տիրապետի աղետների բժշկության հիմնական գործնական հմտություններին.

14) Իրականացնի բուժական և ախտորոշիչ միջամտություններ, ներառելով տեղեկատվություն կոնկրետ պաթոլոգիաների վերաբերյալ, դրանց կանխարգելման, ընթացքի, հետազոտման մեթոդների և բուժման նորագույն մոտեցումների կիրառմամբ, ընդգծելով`

ա. հիվանդությունների միջազգային դասակարգչին համապատասխան ախտորոշումների հստակեցումը.

բ. վարման տարբերակված պլանի կազմումը համաձայն ընդունված ընթացակարգերի ու գործելակարգերի.

գ. հիվանդի անաշխատունակության կարգավիճակի հստակեցումը.

դ. ապացուցողական բժշկության հիմունքների պահպանումը:

6. Բժշկական hատուկ գիտելիքներ և հմտություններ. ալերգոլոգը, կլինիկական իմունոլոգը պետք է`

1) Ունենա հատուկ հմտություններ հակահիստամինային, գլյուկոկորտիկոստերոիդային, իմունոտրոպ և կենսաբանական դեղամիջոցների կիրառման դեպքում հնարավոր կողմնակի ազդեցությունների վերացման և դրանք անվտանգ կիրառելու համար.

2) Կարողանա տարբերակել հիմնական ալերգոլոգիական հիվանդությունների ախտանիշները` տարբերակիչ ախտորոշման, վերջնական ախտորոշիչ եզրահանգման և բուժման պլանի մշակման համար.

3) Անաֆիլաքսիայի և անոթայտուցների դեպքում կարողանա ճիշտ ախտորոշել և ցուցաբերել շտապ բժշկական օգնություն՝ համաձայն միջազգային և Հայաստանի Հանրապետության ուղեցույցների և գործելակարգերի.

4) Կարողանա կատարել մաշկային ալերգափորձեր, նոսրացնել ալերգեններն ախտորոշման և բուժման համար.

5) Կարողանա կատարել մաշկային, ներմաշկային դեղորայքային փորձեր, տիրապետել նոսրացման աստիճաններին, գնահատել փորձի արդյունքները.

6) Կարողանա ճանաչել, ախտորոշել և համապատասխան բուժօգնություն տրամադրել տերմինալ իրավիճակներում.

7) Կարողանա կատարել օրալ հրահրման փորձեր, տիրապետել դեղաչափերին, գնահատել արդյունքները.

8) Իմանա արտակարգ իրավիճակներում աշխատանքի կազմակերպման առանձնահատկությունները, բուժտարհանման միջոցառումները և կարողանա տրամադրել առաջին ու շտապ բուժօգնություն անհետաձգելի վիճակներում:

4․ ԱՅԼ ՀՄՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

7. Ալերգոլոգը, կլինիկական իմունոլոգը պետք է ունենա`

1) հաղորդակցման հմտություններ․

2) վեճերի լուծման հմտություններ.

3) բժշկական օգնության ու սպասարկման ոլորտի օրենսդրության իմացություն:

5․ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՈՒՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

8․ Բուժաշխատողի մասնագիտական էթիկայի կանոններ. ալերգոլոգը, կլինիկական իմունոլոգը պետք է տիրապետի բուժաշխատողի էթիկայի կանոններին՝ համաձայն Հայաստանի Հայասատանի կառավարության 2022 թվականի փետրվարի 17-ի թիվ 182-Ն որոշման:

9․ Տեխնիկական հմտություններ. ալերգոլոգը, կլինիկական իմունոլոգը պետք է կարողանա`

1) տիրապետել տեղեկատվական և հաղորդակցման տեխնոլոգիաների հիմունքներին` իր մասնագիտական գործունեությունում այն օգտագործելու նպատակով.

2) պահպանել տեղեկատվական անվտանգության կանոնները.

3) իրականացնել բժշկա-վիճակագրական տեղեկատվության վերլուծություն.

4) կատարել համապատասխան բժշկական փաստաթղթավարում.

5) տիրապետել թվային առողջապահության հիմունքներին.

6) աշխատել բժշկական սարքավորումների հետ:

6․ ՄԻՋԴԻՍՑԻՊԼԻՆԱՐ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ, ԹԻՄԱՅԻՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՀՄՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԱՌԱՋՆՈՐԴՈՒԹՅՈՒՆ

10․ Ալերգոլոգը, կլինիկական իմունոլոգը պետք է կարողանա`

1) իրականացնել թիմային աշխատանք և առաջնորդություն․

2) համագործակցել ոլորտի այլ մասնագետների հետ։

7․ ԱԼԵՐԳՈԼՈԳԻ, ԿԼԻՆԻԿԱԿԱՆ ԻՄՈՒՆՈԼՈԳԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ ԵՎ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

11. Ալերգոլոգը, կլինիկական իմունոլոգն իր աշխատանքային գործունեության ընթացքում պետք է ղեկավարվի «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքով սահմանված բուժաշխատողների իրավունքներով և պարտականություններով:

8. ԿՈՄՊԵՏԵՆՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱԿԱՐԴԱԿՆԵՐԸ` ԱԼԵՐԳՈԼՈԳԻԱ ԵՎ ԿԼԻՆԻԿԱԿԱՆ ԻՄՈՒՆՈԼՈԳԻԱ ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՄԲ ՀԵՏԲՈՒՀԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱՌՈՒԹՅԱՆ (ԿԼԻՆԻԿԱԿԱՆ ՕՐԴԻՆԱՏՈՒՐԱ, ՌԵԶԻԴԵՆՏՈՒՐԱ) ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ

12. Մասնագիտական ուսումնառության (կլինիկական օրդինատուրա, ռեզիդենտուրա) ընթացքում ախտորոշիչ և բուժական կոմպետենտությունների մակարդակները ցույց են տալիս ուսումնառողի ժամանակի կառավարման, խնդիրների լուծման և առանց մշտական հսկողության կամ առաջնորդության ինքնուրույն մասնագիտական գործունեությունն իրականացնելու պատրաստակամությունն ու կարողությունն` ըստ Աղյուսակի:

13. Ախտորոշիչ և բուժական կոմպետենտությունների մակարդակներն են`

1) Մակարդակ 1. Օպտիմալ ախտորոշման կամ բուժական մեթոդի ընտրության և դրա արդյունքների ճիշտ մեկնաբանման կամ հետազոտության և բուժման հետագա մարտավարությունը որոշելու փորձ: Այս մակարդակը չի ենթադրում միջամտության ինքնուրույն կատարում, սակայն ընթացակարգին մասնակցելը կարող է օգտակար լինել:

2) Մակարդակ 2. Բացի 1-ին մակարդակից նաև, գործնական հմտություններ են պահանջվում (բայց ոչ որպես անկախ մասնագետ): Ղեկավարի հսկողության և ղեկավարության ներքո հատուկ ընթացակարգերին աջակցելու փորձը պարտադիր է: Այս մակարդակը ենթադրում է նաև որոշ միջամտություններ ինքնուրույն կատարելու ունակություն, բայց ստանդարտ ցուցումների համար և ոչ բարդ իրավիճակներում:

3) Մակարդակ 3. Բացի 2-րդ մակարդակից նաև, անհրաժեշտ է ինքնուրույն որոշել ցուցումները, կատարել ընթացակարգը, մեկնաբանել դրա արդյունքները և կառավարել հնարավոր բարդությունները (իր ղեկավար բժիշկ մասնագետի հսկողությամբ):

Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 23 դեկտեմբերի 2025 թվական: