ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

Օ Ր Ե Ն Ք Ը

Ընդունված է 2009 թվականի փետրվարի 5-ին

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔՐԵԱԿԱՆ ԴԱՏԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հոդված 1. Հայաստանի Հանրապետության 1998 թվականի հուլիսի 1-ի քրեական դատավարության օրենսգրքի (այսուհետ՝ Օրենսգիրք) 6-րդ հոդվածում՝

1) 12-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

«12) ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարան (այսուհետ՝ առաջին ատյանի դատարան)՝ դատարան, որն իրավասու է քննելու բոլոր քրեական գործերը, քրեադատավարական օրենսդրությամբ նախատեսված այլ գործեր (նյութեր), ինչպես նաև վերահսկողություն իրականացնելու քրեական գործի մինչդատական վարույթի նկատմամբ.»:

Հոդված 2. Օրենսգրքի 38-րդ հոդվածի «ընդհանուր իրավասության դատարանները, քրեական» բառերը փոխարինել «առաջին ատյանի» բառերով:

Հոդված 3. Օրենսգրքի 39-րդ հոդվածում՝

1) 2-րդ մասի «Ընդհանուր իրավասության» բառերը փոխարինել «Առաջին ատյանի» բառերով.

2) 3-րդ մասը ճանաչել ուժը կորցրած:

Հոդված 4. Օրենսգրքի 44-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

Առաջին ատյանի դատարանները քննում են բոլոր քրեական գործերը, քրեադատավարական օրենսդրությամբ նախատեսված այլ գործեր (նյութեր), ինչպես նաև վերահսկողություն են իրականացնում քրեական գործի մինչդատական վարույթի նկատմամբ:»:

Հոդված 5. Օրենսգրքի 45-րդ հոդվածում՝

1) վերնագրից հանել «քրեական» բառը.

2) «ընդհանուր իրավասության և քրեական» բառերը փոխարինել «առաջին ատյանի» բառերով:

Հոդված 6. Օրենսգրքի 46-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարանի քրեական պալատին ընդդատյա են վերաքննիչ դատարանի կայացրած և օրինական ուժի մեջ չմտած դատական ակտերի վերաբերյալ գործերը, իսկ քրեադատավարական օրենսդրությամբ նախատեսված բացառիկ դեպքերում` նաև օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտերին վերաբերող գործերը:»:

Հոդված 7. Օրենսգրքի 47-րդ հոդվածի 1-ին մասը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

«1. Առաջին ատյանի դատարանին ընդդատյա են այն հանցագործությունների վերաբերյալ գործերը, որոնք կատարվել են համապատասխան առաջին ատյանի դատարանի դատական տարածքում:»:

Հոդված 8. Օրենսգրքի 48-րդ հոդվածում՝

1) 1-ին մասը ճանաչել ուժը կորցրած.

2) 2-րդ մասի «ընդհանուր իրավասության կամ քրեական» բառերը փոխարինել «առաջին ատյանի» բառերով:

Հոդված 9. Օրենսգրքի 49-րդ հոդվածում՝

1) 2-րդ մասի «44 կամ 47» բառերը փոխարինել «44, 47 կամ 48» բառերով.

2) 2-րդ մասից հանել «առարկայական կամ տարածքային» բառերը.

3) 3-րդ մասը ճանաչել ուժը կորցրած:

Հոդված 10. Օրենսգրքի 69-րդ հոդվածում`

1) 1-ին մասի 10-րդ կետում վերջակետը փոխարինել միջակետով.

2) 1-ին մասը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 11-րդ կետով.

«11) դատարանը կիրառում է սույն օրենսգրքի 314.1-րդ հոդվածի առաջին մասի 2-րդ կետով նախատեսված սանկցիան:».

3) 2-րդ մասի 7-րդ կետում վերջակետը փոխարինել միջակետով.

4) 2-րդ մասը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 8-րդ կետով.

«8) սանկցիան կիրառելու պահից` սույն հոդվածի առաջին մասի 11-րդ կետով նախատեսված դեպքում:».

5) լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 5-րդ մասով.

«5. Սույն հոդվածի առաջին մասի 11-րդ կետով նախատեսված դեպքում դատարանը չի ընդունում պաշտպանից ամբաստանյալի հրաժարումը և սույն օրենսգրքով սահմանված կարգով նշանակում է պաշտպան կամ պահպանում է նշանակված պաշտպանի լիազորությունները:»:

Հոդված 11. Օրենսգրքի 291-րդ հոդվածի 1-ին մասի երկրորդ նախադասությունը հանել:

Հոդված 12. Օրենսգրքի 292-րդ հոդվածում «, իսկ քրեական դատարանում գործը կոլեգիալ կազմով քննելիս նաև դատական կազմի մյուս դատավորները հետազոտում են» բառերը փոխարինել «հետազոտում է» բառերով:

Հոդված 13. Օրենսգրքի 302-րդ հոդվածը «պարտադիր է» բառերից հետո լրացնել «, բացառությամբ սույն օրենսգրքի 314.1-րդ հոդվածի 6-րդ մասով նախատեսված դեպքի» բառերով:

Հոդված 14. Օրենսգրքի 314.1-րդ հոդվածի 6-րդ մասը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

«6. Ամբաստանյալի կողմից դատական նիստի կարգը խախտելու և նիստի բնականոն ընթացքին խոչընդոտելու կամ նախագահող դատավորի կարգադրությունները չկատարելու դեպքում դատարանը կիրառում է նախազգուշացում: Միաժամանակ, նախագահող դատավորն ամբաստանյալին բացատրում է, որ դատական նիստի կարգը կրկին խախտելու և նիստի բնականոն ընթացքին կրկին խոչընդոտելու կամ նախագահող դատավորի կարգադրությունները չկատարելու դեպքում նա կարող է հեռացվել նիստերի դահլիճից: Նույն դատական նիստում ամբաստանյալի կողմից դատական նիստի բնականոն ընթացքին կրկին խոչընդոտելը կամ նախագահող դատավորի կարգադրությունները չկատարելը հիմք է սույն հոդվածի առաջին մասի 2-րդ կետով նախատեսված սանկցիան կիրառելու համար, որի դեպքում գործի քննությունը շարունակվում է ամբաստանյալի բացակայությամբ, սակայն դատավճիռը հրապարակվում է ամբաստանյալի ներկայությամբ:

Դատարանի նկատմամբ անհարգալից վերաբերմունք դրսևորելու դեպքում դատարանը ամբաստանյալի նկատմամբ սույն հոդվածի առաջին մասի 2-րդ կետով նախատեսված սանկցիան կիրառում է առանց նախազգուշացման, և գործի քննությունը շարունակվում է ամբաստանյալի բացակայությամբ, սակայն դատավճիռը հրապարակվում է ամբաստանյալի ներկայությամբ կամ հրապարակումից հետո անհապաղ հանձնվում է նրան:

Սույն մասով նախատեսված կարգով ամբաստանյալը նիստերի դահլիճից հեռացվում է մինչև 10 օր ժամկետով:»:

Հոդված 15. Օրենսգրքի 328-րդ հոդվածում «պարտականությունները» բառից հետո լրացնել «, ինչպես նաև նրա իրավունքները սույն օրենսգրքի 314.1-րդ հոդվածի վեցերորդ մասով նախատեսված կարգով դատական սանկցիա կիրառելու դեպքում» բառերով:

Հոդված 16. Օրենսգրքի 361.1-րդ հոդվածում`

1) վերնագրից «Քրեական» բառը հանել.

2) 1-ին մասից «Քրեական» բառը հանել:

Հոդված 17. Օրենսգրքի 376.1-րդ հոդվածի 5-րդ կետի «ընդհանուր իրավասության» բառերը փոխարինել «առաջին ատյանի» բառերով:

Հոդված 18. Օրենսգրքի 398-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 3-րդ կետը «բացակայությամբ» բառից հետո լրացնել «, բացառությամբ սույն օրենսգրքի 314.1-րդ հոդվածի վեցերորդ մասով նախատեսված դեպքի» բառերով:

Հոդված 19. Օրենսգրքի 402-րդ հոդվածի 1-ին մասը «հրապարակման պահից» բառերից հետո լրացնել «մեկամսյա ժամկետում» բառերով:

Հոդված 20. Օրենսգրքի 412-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

1. Վճռաբեկ բողոքը կարող է բերվել վերաքննիչ դատարանի` գործն ըստ էության լուծող դատական ակտի դեմ հրապարակման պահից մեկամսյա ժամկետում, իսկ գործն ըստ էության չլուծող դատական ակտերի դեմ` այդ ակտը ստանալու պահից 15-օրյա ժամկետում, եթե օրենքով այլ բան նախատեսված չէ:

2. Սույն օրենսգրքի 21-րդ հոդվածի վեցերորդ մասով սահմանված դեպքերում անձի վիճակի բարելավման հիմքով վճռաբեկ բողոք կարող է բերվել առանց ժամկետի սահմանափակման, իսկ անձի վիճակի վատթարացման հիմքով` դատական ակտի օրինական ուժի մեջ մտնելու պահից վեցամսյա ժամկետում:»:

Հոդված 21. Անցումային դրույթներ

1. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2009 թվականի մարտի 1-ից:

2. Մինչև սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելը սույն Օրենսգրքի 314.1-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետով նախատեսված կիրառված սանկցիայի դեպքում կալանավորված անձանց համար հետաձգման ժամկետը հաշվվում է պատժի ժամկետի մեջ:

3. Սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելուց հետո քրեական դատարանների վարույթում գտնվող, սակայն դատաքննությունը չսկսված գործերը, տարածքային ընդդատությանը համապատասխան, փոխանցվում են առաջին ատյանի դատարան:

4. Մինչև սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելը սկսված դատաքննություններն ավարտվում են դատավորի (դատավորների) նույն կազմով:

Նշված գործերով դատավճիռ կամ այլ վերջնական որոշում կայացվում է այն դատարանի անունից, որին, սույն օրենքին համապատասխան, ընդդատյա է քննվող գործը:

5. Սույն օրենքով սահմանված՝ դատական ակտերի ուժի մեջ մտնելու ժամկետների վերաբերյալ նորմերը կիրառվում են սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելուց հետո կայացված դատական ակտերի նկատմամբ: Մինչև սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելը կայացված դատական ակտերը կարող են բողոքարկվել դրանց կայացման պահին գործող օրենքով սահմանված ժամկետներում:

6. Քրեական դատարանների քննած և ավարտած գործերով դատավճռի կատարման փուլում ծագող հարցերի լուծման համար իրավասու դատարան է համարվում այն առաջին ատյանի դատարանը, որին համապատասխան գործն ընդդատյա է սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելուց հետո: